Samoaktywność dzieci w wieku przedszkolnym w okresie izolacji społecznej wywołanej pandemią COVID-19 według deklaracji rodziców

Słowa kluczowe: Self-activity, preschool children, Covid-19 pandemic, social isolation, creative/reproductive activity

Abstrakt

W artykule dokonano analizy aktywności własnej dzieci w wieku przedszkolnym podczas izolacji społecznej spowodowanej pandemią wirusa Covid-19. W pierwszej części artykułu dokonano przeglądu literatury, co pozwoliło na zdefiniowanie samoaktywności i jej znaczenia dla rozwoju jednostki. W kolejnej części podjęto refleksję nad potencjałem autoaktywności, rozpatrywanym w kontekście pandemii Covid-19. Przegląd literatury stanowił podstawę do opracowania podstaw metodologicznych autorskich badań empirycznych. Badania empiryczne przeprowadzono według strategii ilościowej, metodą sondażu diagnostycznego, z wykorzystaniem techniki ankiety i kwestionariusza. W artykule zawarto charakterystykę grupy badawczej. Następnie zebrany i przeanalizowany materiał badawczy stanowił podstawę do sformułowania wniosków końcowych. Stwierdzono, że według deklaracji rodziców dzieci często lub bardzo często podejmowały aktywność własną w czasie izolacji społecznej. Określono dominujące rodzaje aktywności podejmowanej przez dzieci. Ustalono również, jaki charakter aktywności twórczej/reprodukcyjnej dominował w czasie aktywności własnej dzieci.

Bibliografia

Abery, B., & Zajac, R. (1996). Self-determination as a goal of early childhood and elementary education. In D. Sands & M. L. Wehmeyer (Eds.), Self-determination across the life span: Independence and choice for people with disabilities (pp. 169–196). Brookes.

Arora, T., Grey, I., Östlundh, L., Kin Bong, H. L., Omar M. Omar, & Arnone, D. (2020). The prevalence of psychological consequences of COVID-19: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Journal of Health Psychology, 27(4), 805–824. https://doi.org/10.1177/1359105320966639

Barszcz-Skowronek, J. (2019). Obowiązki domowe w świadomości dzieci w wieku przedszkolnym. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 14(1)51, 83–94. DOI: 10.35765/eetp.2019.1451.06

Chrobak, S. (1999). Koncepcja wychowania personalistycznego w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wydawnictwo Salezjańskie.

Citko, K. (2019). Creativity as the act of transcending oneself and the world: From creativity to transcendence. Creativity. Theories – Research – Applications, 6(2), 264–268. https://doi.org/10.1515/ctra-2019-0015

Dąbkowska, M. (2020). Psychospołeczne konsekwencje pandemii koronawirusa (COVID-19) u dzieci i młodzieży – przegląd wybranych opracowań. Niepełnosprawność – Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 39, 150–160. https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/niepelnosprawnosc/article/view/5738

Dymecka, J. (2021). Psychospołeczne skutki pandemii COVID-19. Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 16(1–2), 1–10. DOI:10.5114/nan.2021.108030

Elisondo, C. R., & Melgar, M. F. (2020). Everyday creativity in times of COVID-19: A qualitative study from Argentina. Creativity. Theories – Research – Applications, 7(2), 230–250. https://doi.org/10.2478/ctra-2020-0013

Garaika, & Margahana, H. (2019). Self efficacy, self personality and self confidence on entrepreneurial intention: Study on young enterprises. Journal of Entrepreneurship Education, 22(1), 1–12.

Gurycka, A. (1977). Przeciw nudzie. O aktywności. Nasza Księgarnia.

Jarymowicz, M. (2008). Psychologiczne podstawy podmiotowości. Szkice teoretyczne, studia empiryczne. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jundziłł, I. (1974). Aktywizacja wychowawcza młodzieży. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kowalska, D. (2020), Znaczenie twórczości plastycznej w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 8(2)16, 37–49.

Kryk, G. (2009). Samokształcenie w edukacji wczesnoszkolnej. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu.

Kujawiński, J. (2006). Szkoła dialogu i samodzielnego uczenia się uczniów. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Kukołowicz, T. (1997). Własna aktywność wychowanka jako czynnik wychowania. W: T. Kukołowicz (red.), Teoria wychowania. Wybrane zagadnienia. Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli.

Kyndt, E., Donche, V., Coertjens, L., van Daal, T., Gijbels, D., & Van Petegem, P. (2019). Does self-efficacy contribute to the development of students’ motivation across the transition from secondary to higher education? European Journal of Psychology of Education, 34, 457–478. https://doi.org/10.1007/s10212-018-0389-6

Le, K., & Nguyen, M. (2021). The psychological consequences of COVID-19 lockdowns. International Review of Applied Economics, 35(2), 147–163. DOI: 10.1080/02692171.2020.1853077

Olubiński, A. (2008). Aktywność ludzka jako składnik osobowości produktywnej (w świetle poglądów Ericha Fromma). In S. Guz, T. Sokołowska-Dzioba & A. Pielecki (Eds.), Wielowymiarowość aktywności i aktywizacji (pp. 15-27) . Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.

Pełka, K. (2020, August 6). Pandemia a oglądalność kanałów dziecięcych. Media Group. https://mediagroup.com.pl/pandemia-a-ogladalnosc-programow-dzieciecych/

Pirklová, K. (2017). On creativity, inutility and play. Creativity. Theories – Research – Applications, 4(2), 353–363. https://doi.org/10.1515/ctra-2017-0018

Popek, S. (2012). Barwy i psychika. Percepcja, ekspresja, projekcja. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Sowiński, A. (2013). Szkice do teorii wychowania kreatywnego. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Stefańska, A. (2021). O procesie artystycznego tworzenia, terapii sztuką i wartości działań twórczych w przedszkolu, szkole i w integracji. In J. Szymańska & A. Sobczyk-Gąsiorek (Eds.), Nowe przestrzenie edukacyjne. Poszukiwanie. Wykorzystanie. Tworzenie (pp. 6–30). Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.

Surma, B. (2018). Dlaczego w przedszkolach Montessori dzieci pracują, a nie bawią się? Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 13(1)47, 69–87. DOI: https://doi.org/10.14632/eetp.2017.13.47.69

Szmidt, J. K. (2017). Edukacyjne uwarunkowania rozwoju kreatywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Tomasiak, U. (1999). Ekspresja dziecka przedszkolnego w świetle koncepcji integracyjnej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, 12, 99–111.

Uszyńska-Jarmoc, J. (2007). Od twórczości potencjalnej do autokreacji w szkole. Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.

Wenner, M. (2009). Zabawa obowiązkowa. Psychologia Dziś, 1(12), 32–37.

Wojciechowska-Charlak, B., & Zubrzycka-Maciąg, T. (2016). Podmiotowe interakcje w wychowaniu. In Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 35(1), 41–54. DOI: 10.17951/lrp.2016.35.1.41

Opublikowane
2023-03-20
Jak cytować
Badora, A. K. (2023). Samoaktywność dzieci w wieku przedszkolnym w okresie izolacji społecznej wywołanej pandemią COVID-19 według deklaracji rodziców. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 18(1(68), 103-121. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1868.08