Szybkość przetwarzania informacji a sukcesy szkolne: Jakościowe badanie postrzegania uczniów przez nauczycieli i rodziców

Słowa kluczowe: szybkość mentalna, szybkość motoryczna, wyniki szkolne, zdolności poznawcze

Abstrakt

W artykule analizowany jest konstrukt szybkości mentalnej jako biologicznie uwarunkowanej podstawowej zdolności poznawczej. Przedstawiono wyniki badań dotyczących związku między szybkością motoryczną i mentalną a wynikami uczniów w szkole z perspektywy nauczycieli i rodziców. Wykorzystując procedury jakościowego paradygmatu badawczego, podstawową metodą zbierania danych był półustrukturyzowany wywiad przeprowadzony z 17 nauczycielami oraz 10 rodzicami uczniów o skrajnych (zarówno wysokich, jak i niskich) wartościach tempa mentalnego i motorycznego. Analiza wywiadów z nauczycielami dostarcza informacji na temat stereotypizacji uczniów o wyższym tempie mentalnym i motorycznym. W praktyce dydaktycznej nauczyciele nie uwzględniają w wystarczającym stopniu różnic w tempie mentalnym i motorycznym uczniów. Niemal nie dokonuje się modyfikacji programu nauczania, poziomu trudności zadań ani różnicowania poleceń np. pod względem wymagań poznawczych. Ponadto ujawniono związek między samoocenianym typem temperamentu nauczycieli i rodziców a ich podejściem do dzieci o niskim tempie mentalnym.

Bibliografia

Andersen S.L., Sweigart B, Glynn N.W. et al. (2021). Digital technology differentiates graphomotor and information processing speed patterns of behavior. Journal of Alzheimer’s Disease, 82(1),17-32. https://doi.org/10.3233/JAD-201119

Bogdanowicz M., Kalka D., Karasiewicz K., Radtke B.M. & Sajewicz –Radtke U. (2008), Diagnoza przyczyn niepowodzeń szkolnych. Podręcznik, Program Sąsiedztwo EU. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.

Delis, D. C., Kaplan, E. & Kramer, J. H., 2001. The Delis-Kaplan executive function system. San Antonio: The Psychological Corporation.

Kovalčiková, I. & Miecznik-Warda, J. (2022). Szybkość motoryczna i szybkość umysłowa jako wyznaczniki szkolnych osiągnięć ucznia. Krakow: Petrus.

McAuley, T. & White, D. A. (2011). A latent variables examination of processing speed, response inhibition, and working MeMoSy during typical development. Journal of Experimental Child Psychology, 108(3), 453-468. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2010.08.009

Md Hassan, N. & Rahman, S. (2017). Problem Solving Skills, Metacognitive Awareness, and Mathematics Achievement: A Mediation Model. The New Educational Review, 49(3), 201-212. https://doi.org/10.15804/tner.2017.49.3.16

Moore, A. L., Miller, T. M., Moore, J. J. & Ledbetter, C. A. (2023). Real-World Data Study on the Impact of the ReadRx Cognitive Training and Reading Intervention on Cognition, Basic Reading Ability, and Psychosocial Skills for 3,527 Children. Psychology Research and Behavior Management, 16, 1195-1220. https://doi.org/10.2147/PRBM.S397665


Nuño, L., Gómez-Benito, J., Carmona, V.R. & Pino, O. A. (2021). Systematic Review of Executive Function and Information Processing Speed in Major Depression Disorder. Brain Sci. 2021, 11, 147. https://doi.org/10.3390/brainsci11020147

Prokhorov, A., Yusupov, M.G. & Plokhikh, V. (2015). Cognitive states in the process of students’ intellectual activity. The New Educational Review, 41(3), 263-274. https://doi.org/10.15804/tner.2015.41.3.21

Roberts, R. D. & Stankov, L. (1999). Individual differences in speed of mental processing and human cognitive abilities: Toward a taxonomic model. Learning and Individual Differences, 11(1)https://www.sciencedirect.com/journal/learning-and-individual-differences/vol/11/issue/1, 1-120. https://doi.org/10.1016/S1041-6080(00)80007-2

Silva, P. H. R. D., Spedo, C. T., Baldassarini, C. R., Benini, C. D., Ferreira, D. A., Barreira, A. A., & Leoni, R. F. (2019). Brain functional and effective connectivity underlying the information processing speed assessed by the Symbol Digit Modalities Test. Neuroimage, 184, 761-770, DOI: https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2018.09.080

Tsai, Y. J., Huang, C. J., Hung, C. L., Kao, S. C., Lin, C. F., Hsieh, S. S., & Hung, T. M. (2019). Muscular fitness, motor competence, and processing speed in preschool children. European Journal of Developmental Psychology, 17(3), 415–431. https://doi.org/10.1080/17405629.2019.1661835
Opublikowane
2025-09-30
Jak cytować
Miecznik-Warda, J., & Kovalčíková, I. (2025). Szybkość przetwarzania informacji a sukcesy szkolne: Jakościowe badanie postrzegania uczniów przez nauczycieli i rodziców. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 20(3(78), 122-135. https://doi.org/10.35765/eetp.2025.2078.08