Zasada partnerstwa edukacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej
Abstrakt
Wśród zasad ukierunkowujących działalność dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela z uczniami oraz ustalających reguły tej działalności istotną rolę przypisuje się zasadzie partnerstwa edukacyjnego, opartej na wspólnocie wzajemnego oddziaływania na siebie trzech podmiotów edukacyjnych: uczniów – nauczycieli – rodziców, na wzajemnych relacjach, wielokierunkowej komunikacji, interakcjach, którym towarzyszą negocjacje, na aktywności wychowawczo-dydaktycznej i społeczno-kulturowej oraz na ich psychokulturowym podejściu do nauczania, uczenia się i wychowania jako interaktywnym procesie. Zasada partnerstwa edukacyjnego polega na realizacji wspólnego celu, na wielostronnych relacjach, dobrowolności, równości, pomocy i odpowiedzialności, wymaga także określenia obowiązków, obszarów oraz ram podejmowanej współpracy. W niniejszym artykule zaprezentowano pojęcia: partnerstwa i zasady partnerstwa edukacyjnego, skupiając się na idei i sferze uspołecznienia wczesnej edukacji dziecka w różnych środowiskach. Przedstawiono partnerstwo edukacyjne w świetle paradygmatu humanistycznego, kryteria i formy współpracy z rodzicami i interesariuszami, fundamentalne wymiary partnerstwa oraz typy i warunki współdziałania rodziny, szkoły i społeczności lokalnej. Dalej dokonano charakterystyki trzech wartościowych koncepcji partnerstwa edukacyjnego Marii Mendel – Przezroczystej szkoły, Interprofesjonalnej wspólnoty oraz Szkoły elastycznej, stanowiących podstawę do podjęcia dyskursu pedagogicznego. Szczególną uwagę zwrócono na sposoby realizacji tej zasady w praktyce edukacyjnej, której wdrożenie w dobie tak dynamicznych przeobrażeń wcale nie jest łatwe. Oprócz pozytywnych aspektów zastosowania tej zasady w pracy z dziećmi podkreślono szeroko pojęte włączanie rodziców w środowisko szkolne oraz wskazano na konflikty i trudności w nawiązywaniu relacji partnerskich.
Bibliografia
Bejger H., Partnerstwo edukacyjne, [w:] Mały leksykon pedagoga wczesnoszkolnego, red. J. Karbowniczek, Wyd. ERICA, Warszawa 2014.
Dróżka W., Pedagogika humanistyczna jako koncepcja praktyki edukacyjnej, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis”. Prace Pedagogiczne I, (1999)5.
Fromm E., O byciu człowiekiem, tłum. M. Barski, Ł. Kozak, Wyd. Vis-a-Vis «Etiuda”, Kraków 2013.
Karbowniczek J., Organizacja i planowanie pracy pedagogicznej nauczyciela w klasach I-III, cz. I., Wyd. Wszechnicy Świętokrzyskiej, Kielce 2003.
Karbowniczek J., Passion and professionalism in the teaching profession in forms 1-3. Reorientation of teacher education toward sustainability through theory and practice, [w:] Proceedings of the International JTEFS/BBCC conference Sustainable development. Culture. Educations, University of Eastern, Finland Joensuu 2013.
Karbowniczek J., Grabowski M., Rodzina jako podstawowa komórka społeczna – zadania, funkcje, typy i modele, [w:] Vychova k tolerancji u dieti v predskolskom a mladsom veku, red. A. Kostelansky, Wyd. Verbum, RuŽomberok 2009.
Kędra M., Włączanie rodziców w edukację dzieci, ‹https://www.ore.edu.pl/› (dostęp: 19.03.2016).
Kwaśniewska M., Aktualny stan wychowania przedszkolnego w Polsce, [w:] Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, red. J. Karbowniczek, M. Kwaśniewska, B. Surma, Akademia Ignatianum – Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Impuls, Kraków 2008.
Mendel M., Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.
Mendel M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego, [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
Mendel M., Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.
Mendel M., Szkic do portretu dobrej szkoły z rodzicami we wnętrzu, „Edukacja i Dialog” (1995)4.
Pedagogika. Leksykon, red. B. Milerski, B. Śliwerski, PWN, Warszawa 2000.
Przyszczypkowski K., Edukacja dla demokracji, strategie zmian a kompetencje obywatelskie, Wyd. „Edytor”, Toruń – Poznań 1993.
Szempruch J., Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej, Impuls, Kraków 2012.
Śliwerski B., Szkoła, środowisko rodzinne i lokalne. Recenzja książki M. Mendel pt.: Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, ‹www.gazeta.edu.pl›. Recenzje (dostęp: 17.03.2016).
Copyright (c) 2016 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
