Realizacja podmiotowości we współpracy z rodzicami w montessoriańskich przedszkolach publicznych i niepublicznych – raport z badań
Abstrakt
Przedmiotem przeprowadzonych badań była realizacja idei podmiotowego traktowania rodziców dzieci uczęszczających do przedszkoli publicznych i niepublicznych opartych na koncepcji pedagogicznej M. Montessori. Ich celem było zdiagnozowanie aktualnej sytuacji dotyczącej współpracy przedszkola z rodzicami w wymiarze instrumentalnym i decyzyjnym oraz przepływu informacji. Problemem głównym stało się pytanie: W jaki sposób montessoriańskie przedszkola publiczne i niepubliczne realizują podmiotowe podejście we współpracy z rodzicami dzieci? Pytanie to zostało uszczegółowione o kwestię: oceny form i sposobów komunikowania się z rodzicami przez nauczycieli, możliwości współuczestnictwa decyzyjnego i instrumentalnego. W celu zebrania opinii rodziców zastosowano sondaż diagnostyczny z techniką ankiety. Badaniami objęto rodziców dzieci, które uczęszczały do przedszkola przynajmniej przez jeden rok, w czterech celowo wybranych placówkach wychowania przedszkolnego, realizujących koncepcję edukacyjną opracowaną przez M. Montessori. Wśród nich były dwie placówki niepubliczne i dwie publiczne z trzech miast: z Krakowa, Białegostoku i Tychów. Badania zostały przeprowadzone w roku szkolnym 2014/2015. Otrzymane wyniki wskazują, że w badanych przedszkolach realizowane są kryteria partycypacji rodziców w pracy placówek. Są oni informowani o koncepcji filozoficznej, pedagogicznej i organizacyjnej przedszkola. Pozytywnie ocenili przepływ informacji na temat rozwoju dzieci. Kwestia współdecydowania o pracy przedszkola jest regulowana statutem przedszkola. W niektórych sprawach nauczyciele powinni bardziej konsultować się z rodzicami oraz uświadamiać ich o swoich działaniach wychowawczych w celu wypracowania jednolitego oddziaływania na dziecko i budowania zaufania.
Bibliografia
Banasiak M., Współpraca rodziców ze szkołą w kontekście reformy edukacji w Polsce, Wyd. Nauk. UMK, Toruń 2013.
Bednarczuk B., Dziecko w klasie Montessori. Odniesienia teoretyczne i praktyczne, Wyd. UMCS, Lublin 2007.
Grzeszkiewicz B., Wychowanie przedszkolne w reformie edukacji, [w:] W służbie człowiekowi. Społeczna troska o dziecko w XX wieku, red. J. Wilk, t. 3, KUL, Lublin 2003.
Guz S., Edukacja przedszkolna w okresie przemian, WSP, Warszawa 1996.
Karbowniczek J., Kwaśniewska M., Surma B., Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, Akademia Ignatianum, Wyd. WAM, Kraków 2013.
Karwowska-Struczyk M., Rodzice w przedszkolu – balast czy koło ratunkowe?, [w:] Środowiskowe i językowe konteksty edukacji dziecka w rodzinie, przedszkolu i szkole, red. E. Jaszczyszyn, J.Z. Górnikiewicz, OMEP, Warszawa 2013.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997, Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483, art. 48, 1.
Łobocki M., Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowania, Nasza Księgarnia, Warszawa 1985.
Łukasik J.M., Jagielska K., Solecki R., Nauczyciel. Wychowawca. Pedagog, Jedność, Kielce 2013.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, „Żak”, Warszawa 2001.
Optymalizacja sytuacji szkolnej uczniów – różnorodne wymiary współpracy z rodzicami, red. A. Konieczna, Wyd. APS, Warszawa 2010.
Paprotna G., Problemy współpracy przedszkola z rodziną w świetle przemian edukacyjnych, „Nauczyciel i Szkoła” 9(2000)2.
Pawlak B., Jak współpracować z rodzicami uczniów klas początkowych, Wyd. Nauk. AP, Kraków 2003.
Sikorska I., Rozwój dziecka w przedszkolu. Stymulujące wartości wybranych systemów edukacyjnych, Wyd. UJ, Kraków 2010.
Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 3, PWN, Warszawa 1978.
Surma B., Gotowość szkolna do uczenia się matematyki dzieci sześcioletnich w przedszkolu Montessori – raport z badań, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 28(2013)2.
Surma B., Pedagogika Montessori – podstawy teoretyczne i twórcze inspiracje w praktyce, Palatum, Łódź 2008.
Surma B., Poziom sprawności językowej dzieci w przedszkolu Montessori, [w:] Kompetencje kluczowe dzieci i młodzieży. Teoria i badania, red. J. Uszyńska-Jarmoc, M. Bilewicz, Wyd. Ak. „Żak”, Warszawa 2015.
Surma B., Praca z dzieckiem zdolnym, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 32(2014)2; DOI: 10.14632/eetp_32.1.
Surma B., Teoretyczne założenia kształtowania postawy twórczej dzieci w wieku przedszkolnym, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 26(2012)4.
Surma B., Uczestnicy (podmioty) procesu edukacyjnego w przedszkolu, [w:] J. Karbowniczek, M. Kwaśniewska, B. Surma, Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, Akademia Ignatianum, Wyd. WAM, Kraków 2013.
Surma B., Wolność i indywidualizm w koncepcji pedagogicznej Marii Montessori a wychowanie do dialogu, „Kultura i Edukacja” 88(2012)2.
Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 roku, Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425.
Copyright (c) 2016 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
