Muzyka i aktywność ruchowa dzieci przedszkolnych jako zachęta do budowania relacji i ekspresji ruchowej

  • Maciej Kołodziejski Pultusk Academy of Humanities, Poland Faculty of Educational Studies http://orcid.org/0000-0001-7904-7474
  • Eva Králová Faculty of Healthcare, Alexander Dubček University of Trenčín Department of Clinical, Theoretical and Particular Disciplines
Słowa kluczowe: aktywność edukacyjna, ekspresja ruchowa, muzyka i aktywność ruchowa dziecka, przedszkolak, klimat społeczny, rozwój dziecka

Abstrakt

Artykuł został podzielony na dwie części: teoretyczną i dotyczacą zastosowania owej teorii w praktyce. W teoretycznej części skupiamy się na wyjaśnianiu znaczenia muzyki i stosowania ruchu dla rozwoju i edukacji dziecka w wieku przedszkolnym. W części tej podkreśla się fundamentalne znaczenie umiejętności ruchowych dziecka i aktywności sprzyjających budowaniu relacji między dziećmi wyrażające się w ruchu dzieci, do jakiego dochodzi w przedszkolach. W części praktycznej zostały omówione przykładowe działalności edukacyjno-muzyczne zaprojektowane zgodnie z założeniami teoretycznymi, gdzie zaakcentowano głównie relacje między dziećmi przedszkolnymi obecne poprzez wyrażanie ruchu. Zgodnie z wynikami różnych badań działalność muzyczno-ruchowa u dzieci sprawia, że dostarczamy im wielu okazji do właściwego rozwoju motorycznego i muzycznego, zapewniamy harmonijny rozwój ich osobowości, budujemy wyobraźnię, a to wszystko przyczynia się do wzmocnienia relacji osobowych i przyjaźni między dziećmi. Dzieci również mogą wyrażać spontanicznie swoje uczucia poprzez działania muzyczne. Spontaniczna ekspresja emocji zawartych w ruchu przyczynia się także do rozwijania umiejętności muzycznych, rytmu i współpracy w grupie. Wszystkie opisywane skrótowo aktywności powinny być realizowane już we wczesnym dzieciństwie, zapewniając tym samym holistyczny rozwój dziecka w podejściu afektywnym, kognitywnym, socjoemocjonalnym i kreatywnym.

Biogram autora

Maciej Kołodziejski, Pultusk Academy of Humanities, Poland Faculty of Educational Studies
dr hab. n. społ., prof. nadzw. na Wydziale Pedagogicznym Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora, rzeczonzawca podręczników do muzyki MEN, autor kilku monografii autorskich, redaktor kilkunastu monografii zbiorowych, autor kilkudziesięciu artykułów i rozdziałów naukowych, recenzent w czasopismach naukowych. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół obszarów pedagogiki muzyki, edukacji muzycznej, pedagogiki twórczości i kreatywności, pedeutologii.

Bibliografia

Bagínová Ľ., Pohybové hry, aktivity a cvičenia detí predškolského veku [Movement games, acti­vities and exercises designated for pre-school age children], 1st ed., MPC, Bratislava 2013.

Baranová E., Hra a tvorivosť v hudobno-výchovnom procese [Game and creativity in music educational process], Univerzita Mateja Bela, Banská Bystrica 1997.

Baranová E., Hudobno-pohybová výchova v predškolskom a mladšom školskom veku [Music and movement education in pre-primary and younger school age], 1st ed., Univerzita Mateja Bela, Pedagogická fakulta Banská Bystrica, Občianske združenie Pedagóg, 2009.

Bissinger-Ćwierz U., Muzyczna pedagogika zabawy w pracy z grupą, Klanza, Lublin 2002.

Brühlmeier A., Edukacja humanistyczna [Humanistic Education], Impuls, Kraków 2000.

Erksine R.G., Attunement and involvement: therapeutic responses to relational needs, “International Journal of Psychotherapy”, Vol. 3, No. 3, 1998.

Gallen B., Tupet C., Simon F. [tłum. Zieliński M.], Zajęcia muzyczne w przedszkolu, Cyklady, Warszawa 2001.

Gardner H., Multiple Intelligences: The Theory in Practice, Basic Books; Reprint Edition 1993.

Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce, Media Rodzina, Poznań 2002.

Gordon E.E., Learning Sequences in Music: A Contemporary Learning Theory, GIA Publications, Inc, Chicago 2007.

Gordon E.E., Sekwencje uczenia się w muzyce. Umiejętności, zawartość, motywy, WSP, Bydgoszcz 1999.

Gordon E.E., Umuzykalnienie niemowląt i małych dzieci, ZamKor, Kraków 1997.

Halmová N., Šimonek J., Veisová M., Pohyb hrou [Movement through games], 1st ed., AT Publishing, Bratislava 2002.

Hatrík J., et al., Štátny vzdelávací program. Hudobná výchova. ISCED 1 [National educational programme: Music education] Bratislava 2009, www.statpedu.sk/files/ documents/svp/1stzs/vzdelavacie_oblasti/hudobna_vychova_isced1.pdf, (access 22.03.2015), 2009.

Hrčka J., Držanie tela a jeho ovplyvnenie [Posture and its correction], 3. Vydanie, Univerzita sv. Cyrila a Metoda v Trnave, Trnava 2015.

Hubinák J., Pohybová aktivita a jej vplyv na držanie tela detí [Movement activity and its impact on posture in children], Verbum, Ružomberok 2011.

Junger J., Telesný a pohybový rozvoj detí predškolského veku [Physical and movement deve­lopment of pre-school children], 1. Vydanie, Prešovská univerzita, Prešov 2000.

Kasa J., Športová antropomotorika [Sport Antropomotorics – Human Kinetics], Slovenská vedecká spoločnosť pre telesnú výchovu a šport, Bratislava 2000.

Kodejška M., Integrativní hudební výchova detí predškolského veku [Integrative music education for pre-school children], Univerzita Karlova, Pedagogická fakulta, Praha 2002.

Kolláriková Z., Pupala B., Predškolská a elementárna pedagogika [Pre-school and elementary pedagogy], Portál, s.r.o., Praha 2001.

Kołodziejski M., Extracurricular music and dance classes as a determining factor in the development of music aptitudes in younger students as shown in a longitudinal study, [in:] Mu­zikas Zinatne Šodien: Pastavigais un Mainigais: zinatnisko rakstu krajums IV, Daugavpils University, Akademiskais Apgads “Saule”, Daugavpils 2012.

Kołodziejski M., Inculturation of Child as Introduction to Musical Education in the Light of Edwin Elias Gordon Pedagogy Elements, [in:] Mūzikas Zintne Šodien: Pastavigais un Mainigais. Zinatnisko rakstu krajums VII, Daugavpils University, Akademiskais Apgads “Saule”, Daugavpils 2015.

Kołodziejski M., Koncepcja Edwina E. Gordona w powszechnej edukacji muzycznej [Edwin E. Gordon Concepct in General Music Education], PWSZ, Płock 2011.

Kołodziejski M., Muzyka i język – myślenie i audiacja. Kilka uwag o potrzebie budowa­nia kompetencji audiacyjnej małego dziecka, [in:] “Cieszyński Almanach Pedagogiczny”, T. 3: Konteksty językowe w edukacji, kulturze i sztuce, UŚ, Katowice 2014. [Music and language – thinking and audiation. A few remarks on the need of building little child’s audiation competence, (in:) “Cieszyn Almanach of Pedagogics”, T. 3: Linguistic contexts in education, culture and art].

Koštrnová D., Tvorba a rozvoj pozitívnej klímy v triede [Design and development of positive climate in school class], 1st ed., Metodicko-pedagogické centrum, Bratislava 2014.

Koukolík F., Lidství [Mankind], Galén, Praha 2010.

Kovalčíková I., Výchovná dramatika a sociálna klíma školskej triedy [Educational drama and social climate of a school class], Edičné stredisko CVT FHPV PU, Prešov 2001.

Králová E., Hudobné aktivity a kvalita života dieťaťa [Music activities and quality of life of a child], Vysokoškolská učebnica, Univerzita Palackého v Olomouci, Pedagogická fakulta, Olomouc 2015.

Krasoń K., Szafraniec G., Dwa światy. Ruch dyrektywny i niedyrektywny jako wizualiza­cja – odkrywanie – poznawanie [Two worlds. Directive and non-directive motion as visualisation – discovering – learning’], Impuls, Kraków 2002.

Kružlicová M., Pohybové a relaxačné cvičenia [Movement and relaxation exercises], Pro Solutions, s.r.o., Bratislava 2013.

Kulhánková E., Hudebně pohybová výchova [Music and movement education], Portál, Praha 2000.

Lašek J., Sociálně psychologické klima školních tříd a školy [Social and psychological school and class climate], Gaudeamus, Hradec Králové 2001.

Lewandowska K., Muzykoterapia dziecięca [Child musical therapy], AM, Gdańsk 1996.

Linhart J., Činnost a poznávání [Activity and cognition], Praha 1976.

Ławrowska R., Muzyka i ruch [Music and motion], WSiP, Warszawa 1988.

Podolska B., Z muzyką w przedszkolu [With music at kindergarten], WSiP, Warszawa 1987.

Schneiderová M., Voda a hudba [Water and music], 1st ed., Prešovský hudobný spolok Súzvuk, Prešov 2003.

Šimonek J. et al., Metodika telesnej výchovy pre stredné odborné školy [Methodology of physical education for secondary schools], 1st ed., Slovenské pedagogické nakladateľstvo, Bratislava 2004.

Skowrońska-Lebecka E., Dźwięk i gest [Sound and gesture], WSiP, Warszawa 1984.

Szuman S., O sztuce i wychowaniu estetycznym [About Art and Estetic Education], PZWS, Warszawa 1962.

Vágnerová M., Vývojová psychologie: dětství z dospívaní [Developmental psychology: childhood and growing up], 2nd ed., Univerzita Karlova v Praze, Praha 2012.

Verešová J., Tanec a tanečné aktivity [Dance and dance activities], 1st ed., Metodicko-pedagogické centrum v Bratislave, Bratislava 2015.

Ministerstvo školstva SR. 2008. Štátny vzdelávací program pre predprimárne vzdelávanie v materských školách [The National Educational Programme for Pre-Primary Education]. National Institute for Education, Bratislava, the Slovak Republic, 99 p. Available at: http://www.oecd.org/education/school/48705963.pdf (access 5.04.2014).

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, Warszawa, dnia 18 czerwca 2014, poz. 803, ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Journal of Laws. 2014, pos. 803, p. 3.

Podhradská M., Čanaky R., CD na diskotéke 1 [CD at the disco], Tonada, Bratislava 2011.

Opublikowane
2016-11-29
Jak cytować
Kołodziejski, M., & Králová, E. (2016). Muzyka i aktywność ruchowa dzieci przedszkolnych jako zachęta do budowania relacji i ekspresji ruchowej. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 11(3(41), 185-205. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1141.11