Edukacja STEM a aktywność poznawcza dziecka w wieku przedszkolnym
Abstrakt
Problematyka badawcza artykułu koncentruje się na ukazaniu specyfiki edukacji STEM jako przestrzeni sprzyjającej rozwojowi aktywności poznawczej dziecka w wieku przedszkolnym. Celem prowadzonych badań jest rozpoznanie wymiarów rzeczywistości dziecka, które stanowią dla niego ważne doświadczenia naukowe. Przedmiotem analiz uczyniono wypowiedzi 54 dzieci w starszym wieku przedszkolnym ze środowiska wielkomiejskiego. Wypowiedzi dzieci przybrały formę pytań. Metodą badania była analiza treści. Tło dla badań stanowi przedstawienie istoty dokonujących się przemian w przestrzeni edukacji. Kierunek zmian określa koncepcja STEM, która powstała dla podniesienia efektywności edukacji oraz poprawy jej jakości. W jej zakres wchodzą nauki ścisłe, technologia, inżynieria, matematyka. W edukacji STEM podkreśla się możliwość elastycznego reagowania na zmiany oraz radzenia sobie z ich nieprzewidywalnością. Pożądane jest rozwijanie zainteresowania edukacją STEM od najmłodszych lat. Edukacja oparta na tematach STEM staje się przestrzenią wyzwalającą kreatywność i zaangażowanie uczących się. Staje się generatorem pomysłów i impulsem dla innowacji. W ostatniej części artykułu przedstawiono doniesienia z badań na temat ciekawości poznawczej dzieci w starszym wieku przedszkolnym wyrażającej się w pytaniach badanych. W celu zobrazowania treści doświadczeń dzieci związanych z nauką przywoływano wypowiedzi badanych. Przeprowadzone analizy ukazują potencjał naukowy dziecka oraz stanowią rozpoznanie w kierunku personalizacji treści w edukacji.
Bibliografia
Bałachowicz J., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja wczesnoszkolna w dyskursie podmiotowości. Studium teoretyczno-empiryczne, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Chauvel D., Michel V. (1999). Pierwsze doświadczenia naukowe przedszkolaka, trans. K. and K. Pruski, Warszawa: Wydawnictwo Cyklady.
Chyrk P. (2015). Nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka, [in:] Księga Trendów w Edukacji 2.0, Gdynia: Young Digital Planet a Sanoma Company, pp. 162-164, http://www.ydp.pl/wp-content/uploads/2017/04/Ksiega-Trendow-w-Edukacji-2.0-YDP.pdf (access: 29.08.2019).
Dolya G. (2007). Klucz do uczenia się. Technologia rozwoju dziecka, trans. Stanley’s School of Languages, Gdańsk: GDH Publishing.
Gonzalez H.B., Kuenzi J.J. (2012). Science, Technology, Engineering, and Mathematics (STEM) Education: A Primer. CRS Report for Congress Prepared for Members and Committees of Congress, Congressional Research Service, 7-5700, www.crs.gov, R42642, https://fas.org/sgp/crs/misc/R42642.pdf (access: 29.08.2019).
Granovskiy B. (2018). Science, Technology, Engineering, and Mathematics (STEM) Education: An Overview. Updated June 12, CRS Report Prepared for Members and Committees of Congress, Congressional Research Service, https://crsreports.congress.gov/product/pdf/R/R45223 (access: 29.08.2019).
Guzik A. (2015a). Nowoczesna edukacja jest osobista: Personalizacja w edukacji, [in:] Księga Trendów w Edukacji 2.0, Gdynia: Young Digital Planet a Sanoma Company, pp. 14-16, http://www.ydp.pl/wp-content/uploads/2017/04/Ksiega-Trendow-w-Edukacji-2.0-YDP.pdf (access: 29.08.2019).
Guzik A. (2015b). Nowoczesna edukacja jest osobista: Spersonalizowane środowisko kształcenia, [in:] Księga Trendów w Edukacji 2.0, Gdynia: Young Digital Planet a Sanoma Company, pp. 34-36, http://www.ydp.pl/wp-content/uploads/2017/04/Ksiega-Trendow-w-Edukacji-2.0-YDP.pdf (access: 29.08.2019).
Klus-Stańska D., Nowicka M. (2014). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Gdańsk: Harmonia Universalis.
Kruk J. (2008). Doświadczenie, reprezentacja i działanie wśród rzeczy i przedmiotów. Projektowanie edukacyjne, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
ONZ. (2015). Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, https://www.gov.pl/web/rozwoj/agenda-2030 (access: 1.09.2019).
Rothert A. (2015). Władza wyobraźni. Edukacja, innowacje i demokracja, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
Science Capital: making science relevant, https://www.stem.org.uk/news-and-views/opinions/science-capital-making-science-relevant (access: 29.08.2019).
Silverman D. (2009). Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, trans. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
UNESCO. (2017). Cracking the code: Girls’ and women’s education in science, technology, engineering and mathematics (STEM), Paris: UNESCO, https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000253479 (access: 29.08.2019).
Włodarczyk R. (2011). Transgresja – transdyscyplinarność – translacja, [in:] R. Włodarczyk, W. Żłobicki (eds.), Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki – wymiary teoretyczny i praktyczny, Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls,” pp. 53-68.
Copyright (c) 2019 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
