Problemy rodzinne zobrazowane we współczesnych bajkach animowanych
Abstrakt
Bajki animowane od lat pozwalają przeżywać najmłodszym niezwykłe przygody ze swoimi ulubionymi bohaterami. Kształtują światopogląd, pozwalając dzieciom utożsamiać się z postaciami, które tak jak one doświadczają zarówno radosnych, jak i trudnych wydarzeń. Bajki nie unikają przedstawiania trudności życia codziennego, zwłaszcza pojawiających się w obrębie fundamentalnej grupy społecznej, jaką jest rodzina. Niniejszy artykuł prezentuje wyniki badań, których celem było rozpoznanie i scharakteryzowanie problemów rodzinnych obrazowanych we współczesnych bajkach animowanych. Zastosowano metodę zbiorowego studium indywidualnych przypadków przy wykorzystaniu techniki analizy dokumentów. Szczegółowa analiza 20 bajek animowanych ukazuje przestrzeń rodzinną uwikłaną w różnorodne trudności, które wynikają między innymi z nieprawidłowej komunikacji między członkami rodziny. Rodzice obrazowani w bajkach animowanych borykają się z problemami zawodowymi, a także popełniają wiele błędów wychowawczych, polegających na nadmiernym chronieniu dziecka i przesadnych wymaganiach mu stawianych. Brak akceptacji młodego człowieka, jego pasji, marzeń generuje częste występowanie sytuacji konfliktowych w rodzinach. Problemy rodzinne ukazywane w bajkach animowanych dla najmłodszych w znaczącym stopniu odzwierciedlają życiową codzienność współczesnych rodzin. Trudności prezentowane są w sposób uproszczony, dostosowany do możliwości młodych odbiorców, którzy w trakcie toczącej się akcji mają możliwość identyfikacji z bohaterami przeżywającymi podobne problemy.
Bibliografia
Adamski, F. (2002). Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bajkowski, T. (2018). U źródeł tożsamości rodzinnej. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bajorek, A. (2012). Bajka terapeutyczna w propozycji edukacyjnej przedszkola. W: A. Ungeheuer-Gołąb i M. Chrobak (red.), Noosfera literacka: problemy wychowania i terapii poprzez literaturę dla dzieci. (s. 255–263). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Cęcelek, G. (2005). Rodzina – jej przemiany oraz zagrożenia i problemy wychowawcze. Mazowieckie Studia Humanistyczne, 11(1–2), 239–249.
Cudak, S. (2012). Znaczenie więzi emocjonalnych w rodzinie dla prawidłowego funkcjonowania dzieci. Pedagogika Rodziny, 2(4), 31–39.
Cudak, H. (2013). Dysfunkcje zachowań emocjonalnych u dzieci z rodzin pełnych i rozwiedzionych. Pedagogika Rodziny, 3(3), 99–107.
Dobrołowicz, J. (2017). Współczesna rodzina w warunkach zmiany społeczno-kulturowej. W: A. Przygoda (red.), Wybrane problemy współczesnej rodziny (s. 13–25). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Dyka, F. (1999). Bajki w edukacji początkowej. Edukacja i Dialog, 6, 62–65.
Frączek Z. (2010). Znaczenie rodziny w życiu człowieka. W: Z. Frączek i B. Lulek (red.), Wybrane problemy pedagogiki rodziny (s. 36–56). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Garbulińska-Charchut, J. (2019). Rola wolnego czasu a budowanie relacji w rodzinie. W: J. Zimny (red.), Rodzinna księga życia (s. 23–32). Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach.
Handford, O. i Karolak, W. (2007). Bajka w twórczym rozwoju i arteterapii. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Jarosz, E. i Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego otoczenia. W: E. Jarosz i A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Funkcjonowanie znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (s. 17–31). Rzecznik Praw Dziecka.
Kowalewska, M., Goździalska, A. i Jaśkiewicz J. (2013). Cierpienie w samotności wśród ludzi – o samotności dziecka we współczesnej rodzinie. Państwo i Społeczeństwo, 13(1), 95–103.
Krawczyk-Blicharska, M. (2017). Rola rodziny w kształtowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej dzieci. W: A. Przygoda (red.), Wybrane problemy współczesnej rodziny (s. 173–188). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Krok, D. (2007). Strategie rozwiązywania konfliktów w systemie rodzinnym. Rocznik Teologiczny, 54(10), 119–138.
Kruk, J. (2015). Rola bajek w życiu dziecka. W: A. Lewicka-Zelent i K. Korona (red.), Dziecko a rozwód. Bajki dla dzieci rozwodzących się rodziców (s. 135–143). Difin.
Kulczycki, A. (2017). Kryzys instytucji rodziny i jej przemiany w XX wieku. W: B. Szluz (red.), Problemy i zagrożenia współczesnej rodziny. Teoria i badania (s. 11–21). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Ługowska, J. (1988). Bajka w literaturze dziecięcej. Młodzieżowa Agencja Wydawnicza.
Marczak, M. (2012). Bajka animowana dla dzieci wobec tradycji literackiej na przykładzie serialu „Małe ZOO Lucy”. Studia Filmoznawcze, 33, 43–55.
Przygoda, A. (2017). Wprowadzenie. W: A. Przygoda (red.), Wybrane problemy współczesnej rodziny (s. 5– 9). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Sikora, I. (2013). Dubbing filmów animowanych. Strategie translatorskie w polskim dubbingu anglojęzycznych filmów animowanych. Oficyna Wydawnicza PWSZ.
Stake, R. (2009). Jakościowe stadium przypadku. W: N.K. Denzin i Y. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. T. 1 (s. 623–654). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Stawecka, A. (2017). Rola dziadków w przygotowaniu wnuków do odbioru telewizji. W: A. Przygoda (red.), Wybrane problemy współczesnej rodziny (s. 203–217). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Szluz, B. (2017). Wstęp. W: B. Szluz (red.), Problemy i zagrożenia współczesnej rodziny. Teoria i badania (s. 7–9). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Wasilewska, A. (2012). Fantastyka baśniowa a dziecko: wychowanie czy manipulacja? Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
