Education of Early School-Age Children for Cognitive Values in the Reflections of Teachers
Abstract
The sources of the educational process include, inter alia, in cognitive values that create a space in which human development takes place. Teachers’ reflection on the meaning and understanding of the essence of education for values may contribute to making the effort to interpret the situation, to evaluating their educational activities and to their modification in the area of intellectual education of students at early school age. The aim of the qualitative research, embedded in the interpretative paradigm, was to determine the early school education teachers’ ways of thinking about the essence and methods of educating children for cognitive values. The research problems were formulated in the form of questions: What declarative actions are undertaken by teachers in order to teach children cognitive values? The research was conducted using individual open interviews. As a result of the analysis of all the answers given by the respondents, categories of their analysis were distinguished, illustrating the essence of educating children for cognitive values in the awareness of teachers, as well as the categories of activities undertaken in this area as indicated by them. The use of the obtained research results in the practice of early school education may contribute to creating the conditions for assigning the proper meaning to cognitive values in the upbringing of children.
References
Bałachowicz J., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja wczesnoszkolna w dyskursie podmiotowości. Studium teoretyczno-empiryczne, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Babbie E. (2008). Podstawy badań społecznych, tłum. W. Betkiewicz i in., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Buk-Cegiełka M. (2018). Szanse wychowania ku wartościom w aktualnej podstawie programowej w świetle integralnego rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 37, z. 1, s. 129–141.
Chałas K., Łobacz M. (2020). Przymioty osoby ludzkiej – edukacja aksjologiczna i wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Chrobak S. (2013). Mądrość jako wartość jako wartość wciąż potrzebna wychowaniu, „Podstawy Edukacji”, nr 6, s. 171–185.
Corsaro W.A. (2015). The Sociology of Childhood. Los Angeles: SAGE.
de Tchorzewski A.M. (2018). Wstęp do teorii wychowania, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Dakowicz L.A., Laskowska A.D. (2021). Wartości istotne w procesie edukacji wczesnoszkolnej. Opinie studentów pedagogiki Uniwersytetu w Białymstoku, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 4(256), s. 47–62.
Denek K. (2015). Sens wartości w systemie edukacji narodowej, „Kultura – Przemiany –Edukacja”, t. 3, s. 13–49.
Furmanek W. (2014). Aksjologia. Aksjologia pedagogiczna. Próba określenia zależności, [w:] W. Furmanek, A. Długosz (red.), Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 12–26.
Gadacz T. (1993). Wychowanie do wolności. „Znak”, nr 460 (9), s. 97–107.
Hammerslay M., Atkinson P. (2000). Metody badań terenowych, tłum. S. Dymczyk, Poznań: Zysk i S-ka.
Ingarden R. (2006). Książeczka o człowieku, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Jedliński (1998). Świat wartości uczniów kończących szkołę podstawową, [w:] Z. Uryga (red.), Podmiotowy wymiar szkolnej polonistyki, Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, s. 172–186.
Kochanowska E. (2018). Wiedza osobista dziecka w refleksji i praktyce nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Kubin J. (2006). Kultura intelektualna, [w:] I. Wojnar (red.), Edukacja i kultura. Idea i realia interakcji, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, s. 136–149.
Łukasik B. (2014). O potrzebie refleksji w zawodzie nauczyciela, „Prace Naukowe Akademii
im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika”, t. 23, s. 209–217.
Łukawska M., Prażmowska-Bartoszek K. (2019). Hierarchia wartości według dzieci w młodszym wieku szkolnym, „Eunomia”, nr 2(97), s. 113–125.
Maksymowicz L. (2013). Świat wartości jako wspólna przestrzeń edukacyjna nauczyciela i ucznia, [w:] E. Kochanowska, J. Skibska (red.), Nauczyciel wobec wyzwań współczesności. Dylematy, poszukiwania, inspiracje, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH, s. 13–26.
Myszkowska-Litwa M. (2007). Wychowanie intelektualne w teorii dydaktycznej i praktyce edukacyjnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Nelson, K. (2007). Young Minds in Social Worlds: Experience, Meaning, and Memory, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Olbrycht K. (2012). Wychowanie do wartości – w centrum aksjologicznych dylematów współczesnej edukacji, „Pedagogia Christiana”, nr 1 (29), s. 91–92.
Pawelec M., Artymiak M., Zdun D., Mazur A. (2017). Preferencje oraz hierarchia wartości u dzieci w wieku przedszkolnym, [w:] M.Z. Stepulak, M. Dubis (red.), Wychowanie jako wartość, Lublin: Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji, s. 153–176.
Pikul-Białecka, M. (2012). Narodziny i rozwój refleksji nad myśleniem, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rembierz M. (2013). Oblicza samotności w edukacji. Samotność i odosobnienie wśród zasad wychowania intelektualnego i kształtowania samodzielności poznawczej. „Horyzonty Wychowania”, t. 12, nr 23, s. 55–75.
Silverman D. (2008). Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i Interakcji, tłum. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Skrzypniak R. (2001). Transmisja międzypokoleniowa wartości wychowawczych w rodzinie, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. 13, s. 149–160.
Spanbauer J. (1987). First in Education… Why not?, New York: Fox Valley Technical College Foundation.
Suchodolski B. (1987). Wychowanie i strategia życia, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Świtała I.M. (2019). Wychowanie do wartości w zmieniającym się świecie, „Studia Edukacyjne”, nr 52, s. 159–172.
Zielińska-Kostyło H. (2008). Jakie rozwiązania oferuje nam edukacja w czasie permanentnego kryzysu kultury?, [w:] A. Górniok-Naglik, J. Oleksy, H. Rusek (red.), Oświata w otoczeniu burzliwym Migotliwe konteksty i perspektywy rozwoju współczesnej edukacji, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 103–124.
Zwiernik J. (2015). Podejścia badawcze w poznawaniu wiedzy dziecka, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, t. 18, 1(69), s. 81–103.
Copyright (c) 2022 Elementary Education in Theory and Practice
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- When submitting a text, the author declares that he/she is the Author of the article (hereinafter referred to as the “Work”) and:
- he/she owns the exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyright to the Work.
Declares that it does not infringe any third party copyrights or legal rights.
Declares that there is no conflict of interest.
2. At the same time, the Author grants the Ignatianum University in Cracowa royalty-free, non-exclusive and territorially unlimited licence to use the Work in the following fields of exploitation:
- recording the Work in a hard copy, as well as on a digital or magnetic medium;
- reproduction of the Work using any technique, without limitation of the number of editions or copies;
- distribution of the Work and its copies on any medium, including marketing, sale, lending, and rental;
- introduction of the Work into a computer memory;
- disseminating the Work in information networks, including in the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to it at a time and place of their own choosing;
- within the scope of dependent rights to the Work, including in particular the right to make necessary changes to the Work resulting from editorial and methodical development, as well as to translate the Work into foreign languages;
The licence is granted from the moment of the transfer of the Work to the Ignatianum University in Cracow. The Ignatianum University in Cracow is entitled to grant further sub-licences to the Work within the scope of the right granted. The licence is time-limited and it is granted for a period of 15 years, starting from the date of its granting.
Authors are permitted and encouraged to publish their text online (e.g. in their institution’s repository or on the institution’s website) before or during the submission process as this may lead to beneficial exchanges, as well as earlier and greater citation of the published text (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following portals of research associations:
- ResearchGate
- SSRN
- Academia.edu
- Selected Works
- Academic Search
