"Słuchać całego świata" - wątek muzyczny w literaturze dla dzieci jako przestrzeń integracji wiedzy
Abstrakt
W artykule poddane zostały analizie współczesne utwory literackie dla dzieci zawierające wątek muzyczny. Skoncentrowano się głównie na ukazaniu potencjału wybranych tekstów dla celów edukacyjnych dotyczących osiągnięcia przez dzieci integracji wiedzy asocjującej z muzyką. W związku z powyższym postawiono następujące pytania: Czy treść i forma badanych utworów może inicjować proces integracji wiedzy dziecięcej? Jakie sposoby opracowania tekstów sprzyjają integracji? Analiza dowiodła, że zaproponowane lektury spełniają wszelkie warunki, by stać się inspiracją do budowania tożsamości dziecka w obszarze indywidualnej świadomości, poczucia własnej wartości, sprawczości, a także tożsamości społeczno-kulturowej. Dla uczniów obcowanie z tego typu utworami może stanowić warsztat służący odkrywaniu siebie i własnego potencjału, praktykowaniu samodzielności myślenia, formowaniu oraz wyrażaniu indywidualnych przekonań, i wreszcie – budowaniu zintegrowanej wiedzy.
Bibliografia
Baluch, A. (2005). Książka jest światem. O literaturze dla dzieci małych oraz dla dzieci starszych i nastolatków. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Bednarek, J. (2016). W to mi graj. Bajki muzyczne. Poradnia K.
Calogero, J. M. (2002). Integrating music and children’s literature. Music Educators Journal, 88(5), 23–30.
Cyrek, B., & Dziwak, E. (2017). Muzyczne uwikłania tożsamości. Kultura Współczesna, 3(96), 110–117. https://doi.org/10.26112/kw.2017.96.11
Czabanowska-Wróbel A., & Kotkowska, M. (Eds.). (2017). Wolność i wyobraźnia w literaturze dziecięcej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czerepaniak-Walczak, M. (1994). Między dostosowaniem a zmianą. Elementy emancypacyjnej teorii edukacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Czerwińska-Rydel, A. (2007). Tajemnica Matyldy. Wydawnictwo „Bernardinum”.
Czerwińska-Rydel, A. (2011). Marzenie Matyldy. Wydawnictwo „Bernardinum”.
Czerwińska-Rydel, A., & Ignerska, M. (2011). Wszystko gra. Wytwórnia.
Dudzikowa, M. (1994). Kompetencje autokreacyjne – czy i jak są możliwe do nabycia w toku studiów pedagogicznych. In M. Dudzikowa & A. A. Kotusiewicz (Eds.), Z pogranicza idei i praktyk edukacji nauczycielskiej (pp. 127–152). Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Eppink, J. (2009). Engaged music learning through children's literature. General Music Today, 22(2), 19–23.
Gauthier, D. R. (2005). Children’s literature in the music classroom: Finding the music within. Music Educators Journal, 91(3), 51–56.
Hejmej, A. (2002). Muzyczność dzieła literackiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Hejska-Kwaśniewicz, K. (2014). Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Jabłońska, B. (2018). O społecznym charakterze muzyki. Szkic socjologiczny, Pogranicze. Studia Społeczne, 34, 113–128. https://doi: 10.15290/pss.2018.34.07
Klus-Stańska, D. (2005). Polska wersja integracji treści w perspektywie teorii psychologicznych, czyli dlaczego ogórek nie śpiewa? In M. Nowicka (Ed.), Zreformowana wczesna edukacja – od refleksji ku działaniom nauczyciela (pp. 15–45). Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Klus-Stańska, D. (2008). Dokąd zmierza polska szkoła? – pytania o ślepe uliczki, kierunki, konteksty. In D. Klus-Stańska (Ed.), Dokąd zmierza polska szkoła? (pp. 7–35). Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Klus-Stańska, D. & Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kopaczewska, I. (2008). Zewnętrzny świat – wewnętrzny obraz. Jedność, holizm, integracja w edukacyjnym wymiarze. In I. Kopaczewska & A. Nowak-Łojewska, Wymiary edukacji zintegrowanej (pp. 18–30). Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Kozielecki, J. (2000). Koncepcje psychologiczne człowieka. Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Krasoń, K. (2005). Dziecięce odkrywanie tekstu literackiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza. Edytor.
Leszczyński, G. (2015). Wielkie małe książki. Lektury dzieci i nie tylko. Media Rodzina.
Lipka, K. (2019). Niesamowita przemiana marszałka Bimbusa. Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Marszałek, L. (2020). Pedagogiczna perspektywa duchowości człowieka. Społeczeństwo. Edukacja. Język, 12, 29–36, https://doi: 10.19251/sej/2020.12(3)
Mikołajewski, J. (2019). Krajobraz z burzą. Bajka o Pawle Mykietynie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Miller, B. A. (2008). A harmonious duet: Music and children’s literature, Journal of General Music Education, 21(2), 18–24.
Niesporek-Szamburska, B. (2011). Zabawy słowem we współczesnych wierszach dla dzieci. In T. Korpysz & A. Kozłowska (Eds.), Język pisarzy. Problemy słownictwa (pp. 355–369). Instytut Filologii Polskiej UKSW.
Nosek, A. (2017). “Pan Maluśkiewicz i wieloryb” Juliana Tuwima jako utwór paidialny. In E. Gorlewska, M. Jurkowska & K. Korotkich (Eds.), Julian Tuwim. Tradycja, recepcja, perspektywy badawcze (pp. 351–362). Wydawnictwo Prymat.
Nowak-Łojewska, A. (2008). O integracji inaczej, czyli w poszukiwaniu nowych możliwości integralnego rozwoju dzieci. In I. Kopaczewska & A. Nowak-Łojewska, Wymiary edukacji zintegrowanej (pp. 31–62). Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Olek-Redlarska, Z. (2016). W kręgu kultury i literatury dla dzieci. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Papuzińska, J., & Leszczyński, G. (Eds.). (2002). Kultura literacka dzieci i młodzieży u progu XXI stulecia. Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej.
Silbermann, A. (1963). The sociology of music. Routledge and Kegan Paul.
Szpiter, M. (2004). Integracja w aspekcie nowych założeń edukacji wczesnoszkolnej. Pomorska Akademia Pedagogiczna.
Ungeheuer-Gołąb, A., Chrobak, M., & Rogoż M. (Eds.). (2015). O tym, co Alicja odkryła… W kręgu badan and toposem dzieciństwa i literaturą dla dzieci i młodzieży. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Waksmund, R. (2000). Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy – gatunki – konteksty). Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Wiśniewska-Kin, M. (2016). Dziecięce rozumienie świata – w poszukiwaniu uzasadnień postępowania badawczego. Problemy Wczesnej Edukacji, 1(32), 59–70.
Zabawa, K. (2016). Aktywność artystyczna dziecięcych bohaterów w utworach literackich dla młodego odbiorcy. In A. Ungeheuer-Gołąb & U. Kopeć, Literatura i inne sztuki w przestrzeni edukacyjnej dziecka (pp. 93–101). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Copyright (c) 2024 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
