Miejsce osób tożsamowościowo Głuchych w modelu otwartej edukacji XXI wieku
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest sytuacji osób niesłyszących w systemie edukacyjnym promującym multikulturowość i transkulturowość. Uwzględnia się tu specyfikę funkcjonowania i identyfikacji tożsamowościowej jednostki żyjącej jednocześnie w „świecie ciszy”, ale w „społeczeństwie dźwięku”. Zwraca się uwagę na tworzenie środowiska edukacyjnego sprzyjającego rozwojowi kulturowości Głuchych oraz znoszącego bariery biopsychospołeczne, w tym komunikacyjne. Praca skupiona jest wokół wsparcia rozwoju dziecka z wadą słuchu, które nie jest w stanie rozwinąć mowy dźwiękowej na poziomie umożliwiającym swobodną komunikację i eksplorację świata. Wzrastając jednak w kulturze Głuchych, może ono percypować rzeczywistość, budując relacje i tworząc reprezentacje poznawcze w Polskim Języku Migowym.
Bibliografia
Aronson E., Człowiek istota społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Bardziejewska M., Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków?, [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A. Brzezińska, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Czub M., Wiek niemowlęcy. Jak rozpoznać potencjał dziecka?, [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A. Brzezińska, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Czyż A., Idea edukacji włączającej w opinii pedagogów, [w:] Segregacja – integracja – inkluzja, red. B. Grochmal-Bach, A. Czyż, A. Skoczek, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
Czyż A., Od segregacji po inkluzję ‒ refleksje, [w:] W drodze ku dorosłości – wyzwania i szanse dla procesu edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością, red. S. Kurzeja, M. Penczka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Wydawnictwo Gnome, Katowice 2014.
Czyż A., W stronę świata dźwięków, [w:] Interdyscyplinarne aspekty wczesnej diagnozy logopedycznej, red. J. Trzaskalik, Wydawnoctowo WSZP Hlonda, Mysłowice 2015.
Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, Wydawnictwo Rebis, Poznań 1997.
Golka M., Socjologia kultury, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007.
Irasiak A., Edukacja dwujęzyczna dla rozwoju językowego dzieci Głuchych w kontekście założeń edukacji międzykulturowej, „Forum Oświatowe” 27 (2015)1.
Jagier A., Kosowska M., Relacje dziecka z wadą słuchu w szkole, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011.
Kirejczyk K., Ewolucja systemów kształcenia dzieci głuchych, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 1967.
Leicester M., Integrowanie nierówności, [w:] Integracja dzieci o specjalnych potrzebach. Wybrane zagadnienia etyczne, red. G. Fairbairn, S. Fairbairn, Wydawnictwo Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2000.
Marcia J.E., Development and validation of ego-identity status, “Journal of Personality and Social Psychology” 5 (1966)3.
Marcia J.E., Ego identity development, [w:] Handbook of adolescent psychology, red. J. Adelson, New York: John Wiley, New York 1980.
McAdams D.P., The development of a narrative identity, [w:] Personality psychology: Recent trends and emerging directions, red. D.M. Buss, N. Cantor, New York: Springer-Verlag. New York 1989.
Mreńca E., Podsumowanie konferencji naukowej Głusi jako mniejszość językowa i kulturowa, „Niepełnosprawność – Zagadnienia Problemy Rozwiązania” 17 (2015)4.
Nikitorowicz J., Dialog kultur w społeczeństwie wielokulturowym i w działaniach edukacji międzykulturowej w kontekście integracji, [w:] Edukacja międzykulturowa w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, red. A. Paszko, Wydawnictwo BiblioTheca, Kraków 2004.
Nikitorowicz J., Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok 1995.
Nikitorowicz J., Tożsamość kulturowa w kontekście wyzwań edukacji międzykulturowej, [w:] Edukacja – różnica i tożsamość, red. K. Rędziński, I. Wagner, Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza. Częstochowa 2004/2005.
Nunes T., Pretzik U., Ollson J., Deaf Children’s social relationships in mainstream schools, “Journal of Deaf Education International” (2001)3.
Wilimborek B., Nauczanie języka migowego osób słyszących, „Języki w Europie” (2015)4.
Wróbel M., Działalność kulturaln-społeczna osób niesłyszących. Praca licencjacka napisana pod kierunkiem Anny Czyż, Uniwersytet Pedagogiczny im KEN w Krakowie, Kraków 2016.
Znaniecki F., Nauki o kulturze, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971.
Copyright (c) 2017 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
