Liryka dla dzieci jako punkt wyjścia do rozmowy o literaturze i sztuce - ujęcie praktyczne

Słowa kluczowe: liryka dla dzieci, sztuka, edukacja elementarna, integracja nauczania

Abstrakt

Tekst obejmuje zagadnienia związane z integracją treści literackich i sztuki na poziomie edukacji elementarnej. Przedstawia przebieg autorskiego warsztatu literackiego z dziećmi prowadzonego metodą pracy zintegrowanej, łączącego treści z zakresu liryki dla dzieci, sztuk plastycznych, filozofii. Jako materiał literacki wykorzystano wiersz Joanny Papuzińskiej pt. Ja. Badaczka zwraca uwagę na specyfikę i konieczność integrowania treści w pracy z dziećmi. Ponadto opisano tu wyniki wywiadu przeprowadzonego z badanymi dziećmi i nauczycielami w obszarze ich stosunku do poznanej metody pracy z tekstem. Badania prowadzono w małej grupie respondentów metodą wywiadu w szkołach podstawowych Krosna. Autorka zawarła w artykule autorskie refleksje na temat prowadzonych działań edukacyjnych i wnioski z przeprowadzonych badań.

Biogram autora

Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Pedagogiczny

Alicja Ungeheuer-Gołąb – dr hab., prof. nadzw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, pedagog, instruktorka tańca, literaturoznawczyni, poetka pracuje na Wydziale Pedagogicznym UR. Należy do stowarzyszeń naukowych, jak: Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań nad Literaturą Dziecięcą – IRSCL (International Research Society for Children’s Literature); Polska Sekcja Stowarzyszenia Przyjaciół Książki dla Młodych – IBBY (International Board on Books for Young People – (członkini od 2010 r.). Należy do Komitetu Redakcyjnego serii wydawniczej „Biblioteki – Dzieci – Młodzież” Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie, jest członkinią Rady Naukowej czasopisma „Studia Biblioteczne UR”, oraz Rady Programowej serii Kultura – Przemiany – Edukacja wydawanej na Uniwersytecie Rzeszowskim, należy do Rady Programowej Polskiego Centrum Literatury Dziecięcej z siedzibą w Oświęcimu.

Jest autorką kilkudziesięciu artykułów oraz kilku książek z zakresu badań nad literaturą dziecięcą, jak: Poezja dzieciństwa, czyli droga ku wrażliwości, Rzeszów 1999;Tekst poetycki w edukacji estetycznej dziecka, Rzeszów 2007;Wzorce ruchowe utworów dla dzieci. O literaturze dziecięcej jako wędrówce, walce, tajemnicy, bezpiecznym miejscu i zabawie, Rzeszów 2009;Rozwój kontaktów małego dziecka z literaturą, Warszawa 2011;Literackie inspiracje przedszkolaka, Warszawa 2012;

Bibliografia

Baluch A. (1984). Poezja współczesna w szkole podstawowej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Flick U. (2010). Projektowanie badania jakościowego, Warszawa: PWN.

Karasińska M. (red.). (2009). Sztuka jako forma komunikacji społecznej, t. 2, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Kogut P. (2020). Warsztat literacki „W świecie grzecznych i niegrzecznych dzieci” w ocenie uczniów i nauczycieli biorących w nim udział, niepublikowana praca dyplomowa (licencjat) napisana pod kierunkiem Autor zanimizowany w KPU w Krośnie w 2020.

Krasoń K. (2005). Dziecięce odkrywanie tekstu literackiego. Kinestetyczne interpretacje liryki, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Królak A. (2019). Myśli Teo, Warszawa: Hokus Pokus.

Kurowska B., Łapot-Dzierwa K. (red.). (2015). Kultura – Sztuka – Edukacja, t. 1, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Kurowska B., Łapot-Dzierwa K. (red.). (2016). Kultura – Sztuka – Edukacja, t. 2, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Kurowska B., Łapot-Dzierwa K. (red.). (2019). Kultura – Sztuka – Edukacja, t. 3, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Leszczyński G. (red.). (2005). Kulturowe konteksty baśni, t. 1: Rozigrana córa mitu, t. 2: W poszukiwaniu straconego królestwa, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G. (red.). (2009). Sztuka jako forma komunikacji społecznej, t. 1, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G. (red.). (2013). Słowo na terytorium sztuki dla dziecka, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G., Gawrońska H. (red.). (2014). Muzyczne związki w sztuce dla dziecka, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G., Gawrońska H. (red.). (2016). Do śmiechu. Komizm w sztuce dla dziecka, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G., Karasińska M. (red.). (2007). Dziecko i teatr w przestrzeni kultury, t. 1: Teatr w świecie, t. 2: Świat w teatrze, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Leszczyński G., Żygowska J. (red.). (2019). Sztuka jako spotkanie, Poznań: Centrum Sztuki Dziecka.

Papuzińska J. (1985). Ja, il. Stasys Eidrigevičius, Studzianki: ARKA.

Read H. (1976). Wychowanie przez sztukę, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Ossolineum.

Sztuka i dziecko (1973). Materiały I Biennale Sztuki dla Dziecka, Poznań.

Tyszkowa M. (red.). (1977). Sztuka dla najmłodszych. Teoria – recepcja – oddziaływanie, Warszawa–Poznań: PWN.

Tyszkowa M. (red.). (1979). Sztuka dla dzieci szkolnych. Teoria – recepcja – oddziaływanie, Poznań: PWN.

Tyszkowa M. (red.). (1981). Sztuka i dorastanie dziecka, Warszawa–Poznań: PWN.

Tyszkowa M., Żurakowski B. (red.). (1984). Wartości w świecie dziecka i sztuki dla dziecka, Warszawa–Poznań: PWN.

Ungeheuer-Gołąb A., Kopeć U. (red.). (2016). Literatura i inne sztuki w przestrzeni edukacyjnej dziecka, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Wojnar I. (1964). Estetyka i wychowanie, Warszawa: PWN.

Żuchowska W. (1992). Oswajanie ze sztuką słowa. Początki edukacji literackiej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kletke-Milejska M. (2007). Zreformowany system edukacji i jego wpływ na kształcenie i wychowanie dzieci w publicznych szkołach podstawowych. Studium politologiczne, niepublikowana praca doktorska napisana pod kierunkiem dr. hab. Mariana Mitręgi na Uniwersytecie Śląskim, <http://www.sbc.org.pl/Content/7025/doktorat2754.pdf > [dostęp: 2.11.2020].

http://nauczyciel.wsipnet.pl/serwisy/reforma/arch/ref181a.htm [dostęp: 2.11.2020].

http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19990120096[dostęp: 2.11.2020].

https://repozytorium.ukw.edu.pl/bitstream/handle/item/6653/Edukacja%20wczesnoszkolna.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 2.11.2020].

Opublikowane
2021-02-16
Jak cytować
Ungeheuer-Gołąb, A. A. (2021). Liryka dla dzieci jako punkt wyjścia do rozmowy o literaturze i sztuce - ujęcie praktyczne. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(1(59), 111-125. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1659.08