Zasada partnerstwa edukacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej

Słowa kluczowe: partnerstwo edukacyjne, zasada partnerstwa edukacyjnego, uczniowie, rodzice, nauczyciele, trójpodmiotowość

Abstrakt

Wśród zasad ukierunkowujących działalność dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela z uczniami oraz ustalających reguły tej działalności istotną rolę przypisuje się zasadzie partnerstwa edukacyjnego, opartej na wspólnocie wzajemnego oddziaływania na siebie trzech podmiotów edukacyjnych: uczniów – nauczycieli – rodziców, na wzajemnych relacjach, wielokierunkowej komunikacji, interakcjach, którym towarzyszą negocjacje, na aktywności wychowawczo-dydaktycznej i społeczno-kulturowej oraz na ich psychokulturowym podejściu do nauczania, uczenia się i wychowania jako interaktywnym procesie. Zasada partnerstwa edukacyjnego polega na realizacji wspólnego celu, na wielostronnych relacjach, dobrowolności, równości, pomocy i odpowiedzialności, wymaga także określenia obowiązków, obszarów oraz ram podejmowanej współpracy. W niniejszym artykule zaprezentowano pojęcia: partnerstwa i zasady partnerstwa edukacyjnego, skupiając się na idei i sferze uspołecznienia wczesnej edukacji dziecka w różnych środowiskach. Przedstawiono partnerstwo edukacyjne w świetle paradygmatu humanistycznego, kryteria i formy współpracy z rodzicami i interesariuszami, fundamentalne wymiary partnerstwa oraz typy i warunki współdziałania rodziny, szkoły i społeczności lokalnej. Dalej dokonano charakterystyki trzech wartościowych koncepcji partnerstwa edukacyjnego Marii Mendel – Przezroczystej szkoły, Interprofesjonalnej wspólnoty oraz Szkoły elastycznej, stanowiących podstawę do podjęcia dyskursu pedagogicznego. Szczególną uwagę zwrócono na sposoby realizacji tej zasady w praktyce edukacyjnej, której wdrożenie w dobie tak dynamicznych przeobrażeń wcale nie jest łatwe. Oprócz pozytywnych aspektów zastosowania tej zasady w pracy z dziećmi podkreślono szeroko pojęte włączanie rodziców w środowisko szkolne oraz wskazano na konflikty i trudności w nawiązywaniu relacji partnerskich.

Bibliografia

Bejger H., Partnerstwo edukacyjne, [w:] Mały leksykon pedagoga wczesnoszkolnego, red. J. Karbowniczek, Wyd. ERICA, Warszawa 2014.

Dróżka W., Pedagogika humanistyczna jako koncepcja praktyki edukacyjnej, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis”. Prace Pedagogiczne I, (1999)5.

Fromm E., O byciu człowiekiem, tłum. M. Barski, Ł. Kozak, Wyd. Vis-a-Vis «Etiuda”, Kraków 2013.

Karbowniczek J., Organizacja i planowanie pracy pedagogicznej nauczyciela w klasach I-III, cz. I., Wyd. Wszechnicy Świętokrzyskiej, Kielce 2003.

Karbowniczek J., Passion and professionalism in the teaching profession in forms 1-3. Reo­rientation of teacher education toward sustainability through theory and practice, [w:] Proceedings of the International JTEFS/BBCC conference Sustainable development. Culture. Educations, University of Eastern, Finland Joensuu 2013.

Karbowniczek J., Grabowski M., Rodzina jako podstawowa komórka społeczna – zadania, funkcje, typy i modele, [w:] Vychova k tolerancji u dieti v predskolskom a mladsom veku, red. A. Kostelansky, Wyd. Verbum, RuŽomberok 2009.

Kędra M., Włączanie rodziców w edukację dzieci, ‹https://www.ore.edu.pl/› (dostęp: 19.03.2016).

Kwaśniewska M., Aktualny stan wychowania przedszkolnego w Polsce, [w:] Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, red. J. Karbowniczek, M. Kwaśniewska, B. Surma, Akademia Ignatianum – Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.

Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Impuls, Kraków 2008.

Mendel M., Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.

Mendel M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego, [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.

Mendel M., Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.

Mendel M., Szkic do portretu dobrej szkoły z rodzicami we wnętrzu, „Edukacja i Dialog” (1995)4.

Pedagogika. Leksykon, red. B. Milerski, B. Śliwerski, PWN, Warszawa 2000.

Przyszczypkowski K., Edukacja dla demokracji, strategie zmian a kompetencje obywatelskie, Wyd. „Edytor”, Toruń – Poznań 1993.

Szempruch J., Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej, Impuls, Kraków 2012.

Śliwerski B., Szkoła, środowisko rodzinne i lokalne. Recenzja książki M. Mendel pt.: Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, ‹www.gazeta.edu.pl›. Recenzje (dostęp: 17.03.2016).

Opublikowane
2016-07-19
Jak cytować
Karbowniczek, J. (2016). Zasada partnerstwa edukacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 11(2(40), 71-84. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1140.05