Pojęcia ekonomiczne w literaturze dla dzieci (na podstawie powieści Sylwii Wojciechowskiej)
Abstrakt
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na edukacyjną rolę powieści Sylwii Wojciechowskiej. Opisujemy w nim literackie sposoby wyjaśniania dzieciom w wieku wczesnoszkolnym procesów i pojęć ekonomicznych, posługując się analizą semantyczną i lingwistyczną oraz dydaktyczną i matematyczną. Eksploracja powieści Sylwii Wojciechowskiej pozwoliła sformułować następujące wnioski: tekst literacki w sposób oryginalny i atrakcyjny oraz realistyczny i wzorcowy wyjaśnia zjawiska ekonomiczne; dzięki literaturze odbiorca dziecięcy uczy się podejmowania decyzji finansowych (np. oszczędzanie, planowanie wydatków); dziecko przyswaja informacje ekonomiczne pozornie zastrzeżone dla dorosłych i uczy się zarządzania swoim budżetem (kieszonkowym), w tym podejmowania autonomicznych decyzji finansowych.
Bibliografia
Alternatywna lista lektur. Podstawówka 1–3 (2024). Pobrano 18 czerwca 2024 z: https://alternatywnalistalektur.pl/poziom/lista-lektur-dla-uczniow-szkol-podstawowych-z-klas-1-3/
Bach, D. i Mann, J. D. (2020). Efekt latte. Dlaczego nie trzeba być bogatym, by mieć bogate życie (A. Bukowski i J. Środa, tłum.). Wydawnictwo Studio EMKA.
Berti, A.E. i Bombi, A.S. (1988). The child’s construction of economics. Cambridge University Press.
Garbolińska, A. (2012). Rozmowy z użyciem głowy czyli ekonomia dla dzieci. Wydawnictwo Novae Res – Wydawnictwo Innowacyjne.
Greps, D. (b.d.). Edukacja ekonomiczna dla najmłodszych. Biblioteka Suska.
Jenks Ch. (2008). Socjologiczne konstrukty dzieciństwa (M. Kościelniak, tłum.). W: M.J. Kehily (red.), Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem (s. 111–133). Wydawnictwo WAM.
Kasdepke, G. (2016). Zaskórniaki i inne dziwadła z krainy portfela. 50 opowiastek z ekonomią w tle (plus jedna). Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Kasperek, A. (2008). Kultura przedsiębiorczości w czasach burzliwych. Refleksje socjologa. W: H. Rusek, A. Górniok-Naglik i J. Oleksy (red.), Oświata w otoczeniu burzliwym. Migotliwe konteksty i perspektywy rozwoju współczesnej edukacji (s. 61–70). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kawecki, Z. (2019). Bankructwo małego Dżeka Janusza Korczaka jako studium przedsiębiorczości. W: T. Rachwał (red.), Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych. Obszary: przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa, kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych w edukacji, doświadczenia międzynarodowe w zakresie kształtowania kompetencji przedsiębiorczych (s. 108–121). Wydawnictwo FRSE.
Kiyosaki, R.T. i Lechter, S.L. (2005). Ucieczka z wyścigu szczurów. Jak stać się bogatym dzieckiem, stosując rady bogatego ojca (P. Dereziński, tłum.). Instytut Praktycznej Edukacji.
kmz i mk. (2022, 28 sierpnia). Kieszonkowe dla dziecka. Tak rodzice dbają o finanse swoich pociech. Bankier.pl. https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kieszonkowe-dla-dziecka-Tak-rodzice-dbaja-o-finanse-swoich-pociech-8394947.html
Komisja Europejska. Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury. (2007). Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie. Europejskie ramy odniesienia. Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich. https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/5719a044-b659-46de-b58b-606bc5b084c1
Kondracka-Szala, M. (2015). Przedsiębiorczość i edukacja ku przedsiębiorczości z perspektywy nauczycielek przedszkola oraz studentek pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego. E-mentor, 5, 4–15.
Kupisiewicz, M. (2004). Edukacja ekonomiczna dzieci. Z badań nad rozumieniem wartości pieniądza i obliczeniami pieniężnymi. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Kupisiewicz, M. i Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2009). Wspomaganie dzieci w rozumieniu sensu sytuacji kupna i sprzedaży. Poznawanie gradacji pieniądza i jego wartości nabywczej. Łatwe obliczenia pieniężne, pojęcie długu i konieczności jego spłaty. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska (red.), Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku szkolnej edukacji (s. 419–434). Wydawnictwo Edukacja Polska.
Maison, D. i Furman, A. (2017). Style wydawania pieniędzy przez młodych dorosłych Polaków. W: W. Dymarczyk i Ł. Pyfel (red.). Wykorzystanie metod jakościowych w badaniach zachowań i zjawisk ekonomicznych (s. 56–78). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Rachwał, T., Kilar, W., Kawecki, Z. i Wróbel, P. (2018). Edukacja w zakresie przedsiębiorczości w wychowaniu przedszkolnym, szkole podstawowej i szkołach średnich w świetle nowej podstawy programowej. Przedsiębiorczość – Edukacja, 14, 389–424. https://doi.org/10.24917/20833296.14.28
Raszka, R. (2017). Edukacja finansowa dzieci. W: A. Murzyn i U. Szuścik (red.), Przedsiębiorczość jako wartość w edukacji (s. 140–153). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Świecka, B. (2018). Kompetencje finansowe i edukacja finansowa. Ujęcie teoretyczne i praktyczne. Rozprawy Ubezpieczeniowe. Konsument na rynku usług finansowych, 27/1, 3–17.
TEDx Talks. (2013, 13 lutego). Pełna moc możliwości: Jacek Walkiewicz at TEDxWSB. YouTube. https://youtu.be/ktjMz7c3ke4
Trzcińska, A. (2012). Aktywność ekonomiczna dzieci i młodzieży. W: M. Goszczyńska, S. Kołodziej i A. Trzcińska (red.), Uwikłani w świat pieniądza i konsumpcji. O socjalizacji ekonomicznej dzieci i młodzieży (s. 74–97). Wydawnictwo DIFIN.
Uszyńska-Jarmoc, J. (2016). Uczenie się a zarobki – dziecięce rozumienie problemów ekonomicznych świata dorosłych. Problemy Wczesnej Edukacji, 32(1), 7–26. https://doi.org/10.5604/01.3001.0008.5632
Wacławik, J. (2015). Mądre oszczędzanie. Oficyna Wydawnicza Vocatio.
Walkiewicz, J. (2014). Pełna MOC możliwości. Onepress HELION.
Wojciechowska, S. (2017). Julek i dziura w budżecie (M. Dzik, ilustr.). Mali Moi – Tikal Sylwia Wojciechowska.
Wojciechowska, S. (2020). Julek i cały ten biznes (M. Dzik, ilustr.). Mali Moi.
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. (2006). Dz. Urz. UE L 394 z 30.12.2006. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006H0962&from=EN
Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Tekst mający znaczenie dla EOG). (2018). Dz. Urz. UE C 189 z 4.06.2018. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=EN
Zaleśkiewicz, T. (2004). Przedsiębiorczość i podejmowanie ryzyka. W: T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna (s. 303–333). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zaleśkiewicz, T. (2011). Psychologia ekonomiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zalewska, K. (2018, 15 sierpnia). „Julek i dziura w budżecie” – Sylwia Wojciechowska. W naszej bajce. https://wnaszejbajce.pl/julek-i-dziura-w-budzecie-sylwia-wojciechowska
Zalewska, K. (2020, 27 grudnia). Julek i cały ten biznes – Sylwia Wojciechowska – patronat bloga. W naszej bajce. https://wnaszejbajce.pl/julek-i-caly-ten-biznes-sylwia-wojciechowska-patronat-bloga
Copyright (c) 2024 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
