Związek leśnych przedszkoli z metodą Marii Montessori
Abstrakt
Artykuł prezentuje idee leśnych przedszkoli oraz ich związek z metodą M. Montessori. W tekście zawarto krótką historię leśnych przedszkoli na świecie i w Polsce oraz charakterystykę ich funkcjonowania. Dane zostały zebrane na podstawie analizy materiałów źródłowych, w tym informacji zawartych na stronach internetowych leśnych przedszkoli, dokumentów takich jak projekt „Koncepcji Pedagogicznej Przedszkoli Leśnych działających w partnerstwie z Polskim Instytutem Przedszkoli Leśnych”, dostępnych wyników badań i literatury dotyczącej poruszanego zagadnienia, telefonicznej weryfikacji aktualności danych zawartych na internetowej mapie leśnych przedszkoli w Polsce, obserwacji uczestniczących prowadzonych m.in. w Leśnym Przedszkolu „Puszczyk” w Białymstoku. Celem przeprowadzonych dociekań była m.in. analiza przedszkoli leśnych i przedszkoli Montessori pod kątem podobieństw w ich funkcjonowaniu. W wyniku wykonanej pracy badawczej zauważono liczne punkty wspólne dla tych dwóch form edukacji alternatywnej, co opisano w tekście artykułu. Zaprezentowano również kilka wybranych polskich przedszkoli, które czerpią z koncepcji przedszkoli leśnych oraz montessoriańskiego systemu edukacji. Pokazuje to, że takie połączenie staje się ciekawą propozycją wychowania przedszkolnego zarówno dla założycieli przedszkoli, jak i adresatów tej oferty – dzieci w wieku przedszkolnym i ich rodziców.
Bibliografia
Albinowska A., Czekalska R., Gaj A., Lauba B., Matczak J., Piecusiak A., Sosnowska J., Odkryjmy Montessori jeszcze raz… Program wychowania przedszkolnego opracowany na podstawie założeń pedagogiki Marii Montessori w Przedszkolu nr 106 w Łodzi, Impuls, Kraków 2008.
Bednarczuk B., Osobowość autorska absolwentów klas Montessori w perspektywie doświadczeń i celów życiowych, Impuls, Kraków 2016.
Budniak A., Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym, Impuls, Kraków 2009.
Cotte D.G., Metoda Montessori w domu. 80 zabaw edukacyjnych, tłum. K. Skawran, Wydawnictwo RM, Warszawa 2017.
Fonberg E., Nerwice a emocje, Ossolineum, Wrocław 1979.
Friluftsfrämjandet, Enjoy the Swedish outdoors – together with us, https://www.friluftsframjandet.se/in-english/ (dostęp: 7.01.2018).
Guz S., Edukacja w systemie Montessori, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998.
Guz S., Metoda Montessori w przedszkolu i szkole. Kształcenie i osiągnięcia dzieci, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006.
Hagglund S., Johansson E.M., Belonging, value conflicts and children’s rights in learning for sustainability in early childhood, [w:] Research in Early Childhood Education for Sustainability: International Perspectives and Provocations, red. J. Davis, S. Elliot, Routledge, London–New York 2014.
Janik A., Koncepcja pedagogiczna i program leśnych przedszkoli na przykładzie przedszkola w Lipsku na terenie Niemiec, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2015, nr 4.
Jawłowska A., Drogi kontrkultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1975.
Kaliszuk E., Kaliszuk A., O co chodzi w leśnym przedszkolu, „Dzikie życie” 2016, nr 2, http://dzikiezycie.pl/archiwum/2016/luty-2016/o-co-chodzi-w-lesnym-przedszkolu (dostęp: 7.01.2018).
Leśne Przedszkola przy Montessori Mountain Schools, http://szkolamontessori.com.pl/lesne-pr/lesne-przedszkola/ (dostęp: 7.01.2018).
Leśne Przedszkole Montessori w Gdyni, https://www.facebook.com/lesneprzedszkolemontessori/ (dostęp: 7.01.2018).
Leśne przedszkole w Koszarawie Bystrej, http://szkolamontessori.com.pl/lesne-pr/l/ (dostęp: 7.01.2018).
Leśne przedszkole w Krzyżówkach, http://szkolamontessori.com.pl/lesne-pr/lesne-przedszkole-w-krzyzowkach/ (dostęp: 7.01.2018).
Leśne Przedszkole w Przyłękowie, http://szkolamontessori.com.pl/lesne-pr/lesne-przedszkole-w-przylekowie/ (dostęp: 7.01.2018).
Leśne przedszkole – relacje dorosłych, http://szkolamontessori.com.pl/lesne-pr/relacje-doroslych/ (dostęp: 7.01.2018).
Lewandowska E., Znaczenie roli edukacji i wczesnej edukacji dla edukacji dla zrównoważonego rozwoju, [w:] Edukacja dla zrównoważonego rozwoju w perspektywie wyzwań społeczeństwa wiedzy, red. A. Korwin-Szymanowska, E. Lewandowska, A. Wiktowska-Tomaszewska, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2016.
Loughborough University, Study reveals how Forest Schools can benefit children’s development, http://www.lboro.ac.uk/media-centre/press-releases/2017/october/study-reveals-forest-school-benefits/ (dostęp: 7.01.2018).
Louv R., Ostatnie dziecko lasu, tłum. A. Rogozińska, Grupa Wydawnicza Relacja, Warszawa 2014.
Mapa leśnych przedszkoli w Polsce, https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=18-WqL0PL-BpCrmgVy2VhBLj1q0E&hl=en_US&ll=52.148280497120325%2C19.347929450000038&z=6 (dostęp: 7.01.2018).
O’Brien L., Murray R., Forest School: a marvellous opportunity to learn. Research Summary, file:///D:/Projekt%20Le%C5%9Bne%20przedszkole/Pomocne%20materia%C5%82y/SERG_Forest_School_research_summary.pdf (dostęp: 10.01.2018).
Outdoor & Woodland Learning Scotland, Skogsmulle – how it started, dostępny online, http://www.owlscotland.sbp-creative-dev.co.uk/images/uploads/cluster_groups/Skogsmulle_-_the_start.pdf (dostęp: 5.01.2018).
Polski Instytut Przedszkoli Leśnych, https://www.facebook.com/lesneprzedszkola/ (dostęp: 5.01.2018).
Poussin Ch., Metoda Montessori. Naucz mnie robić to samodzielnie. Wprowadzenie dla rodziców, Wydawnictwo RM, Warszawa 2017.
Przedszkole Montessori AQQ, http://przedszkoleaqq.pl/index.php/przedszkole-lesne/ (dostęp: 7.01.2018).
Romaniak J., Leśne przedszkola – bez murów, z otwarciem na naturę, dostępny online, http://dziecisawazne.pl/lesne-przedszkola-bez-murow-z-otwarciem-na-nature (dostęp: 18.07.2017).
Rosenberg M.B., Porozumienie bez przemocy. O języku życia, tłum. M. Markocka-Pepol, M. Kłobuchowski, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2016.
Sikorska I., Rozwój dziecka w przedszkolu. Stymulujące wartości wybranych systemów edukacyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
Sikorska I., Różnorodność kontekstów społecznego rozwoju dziecka, „Psychologia Rozwojowa” 2005, t. 1, nr 1.
Wurzeln und Flugel e. V. – Leipzig, http://www.wurzelnundfluegel.net/ (dostęp:12.01.2018).
Copyright (c) 2018 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
