Funkcjonowanie społeczne dzieci-migrantów w polskiej szkole w opinii rodziców i dyrektorów szkół podstawowych
Abstrakt
Zmiany ekonomiczne i polityczne ostatnich kilkunastu lat spowodowały, że polskie szkoły musiały realnie zmierzyć się z organizacją kształcenia dla dzieci różnych narodowowości. Idea edukacji międzykulturowej jest realizowana w różnych aspektach, jednym z nich jest prawidłowy process adaptacji do nowego środowiska. Ninejszy artykuł ukazuje proces adaptacji dzieci różnych narodowości do środowiska szkolnego polskiej szkoły w opinii rodziców oraz dyrektorów szkół podstawowych. Zaprazentowane wyniki badań ukazują opisywany problem z perspektywy dwóch przedziałów czasowych: przed i po ataku Rosji na Ukrainę. Rezultaty dokonanej analizy zebranego materiału badawczego ukazują postawy uczniów przed rozpoczęciem edukacji w nowym miejscu, problemy związane z procesem adaptacji, podejmowane działania na rzecz wdrażania idei edukacji międzykulturowej oraz różnice w organizowaniu edukacji dla uczniów różnych narodowości przed i po ataku Rosji na Ukrainę. Przedstawiony artykuł ukazuje aktualny obraz procesu adaptacji dzieci różnych narodowości w rozwijająjącej się edukacji międzykulturowej w polskiej szkole.
Bibliografia
Buchowski, M., & Chlewińska, K. (2012). Tolerance of cultural diversity in Poland and its limitations. European University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies. http://hdl.handle.net/1814/24381
Buchowski, M., Chlewińska, K., & Mickiewicz, A. (2010). Tolerance and cultural diversity: Discources in Poland. European University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies. http://hdl.handle.net/1814/19782
Dobrowolska, B. (2015). Postawy nauczycieli wobec edukacji międzykulturowej a kultura szkoły. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
European Commission. (2018). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. European Commission. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52018DC0022&from=EN
European Commission. (2022). Council recommendation on learning for environmental sustainability. European Commission. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52022DC0011&from=EN
European Commission/EACEA/Eurydice, (2019). Integrating students from migrant backgrounds into schools in Europe: National policies and measures. Eurydice Report. Publications Office of the European Union.
Farnicka, M., Liberska, H., & Nurmi, J., E. (2016). Predyktory (podmiotowe i sytuacyjne) efektywnej adaptacji szkolnej – ujęcie rozwojowe. Psychologia Rozwojowa, 21(1), 21–32.
Grzybowski, P. (2009). Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Koncepcje edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem środowiska frankofońskiego. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
GUS. (2003). Historia Polski w liczbach. Vol. 1. Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/inne-opracowania-zbiorcze/historia-polski-w-liczbach-tom-v-polska-19182018,34,1.html
GUS. (2010). Mały rocznik statystyczny 2010 r. Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-2010-r,1,11.html
GUS. (2019). Mały rocznik statystyczny Polski 2019. Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-polski-2019,1,21.html
Haas, H. de. (2018). European migrations: Dynamics, drivers, and the role of policies. Publications Office of the European Union. https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC109783/kjna29060enn.pdf
Hager, D. (1956). New problems in intercultural education. The Journal of Educational Sociology, 30(4), 162–167. https://doi.org/10.2307/2264485
Janowski, A. (1994). Teachers and multicultural education in Poland. International Bureau of Education – UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000099942?posInSet=3&queryId=N-EXPLORE-05c39032-2bde-41a8-ac6a-20df34ab6352
Kurcz, Z. (2022). Od narodowości do mniejszości narodowych w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Lewowicki, T. (2013). Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata – konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa, 2, 19–37.
Łobocki, M. (2006). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Michalak, R. (2019). Psychospołeczna perspektywa adaptacji szkolnej dzieci – konceptualizacja zjawiska. Problemy Wczesnej Edukacji, 2(45), 7–16. https://doi.org/10.26881/pwe.2019.45.01
Miller, H. (1966). Race relations and the schools in Great Britain. Phylon, 27(3), 247–267. https://doi.org/10.2307/274265
Ministerstwo Edukacji i Nauki. (2020). Uczniowie cudzoziemscy według gmin. Otwarte dane. https://dane.gov.pl/pl/dataset/1426,liczba-uczniow-cudzoziemcow-wedug-gmin
NIK. (2020). Kształcenie dzieci rodziców powracających do kraju oraz dzieci cudzoziemców. Informacja o wynikach kontroli. Najwyższa Izba Kontroli. Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego. https://www.nik.gov.pl/plik/id,22685,vp,25384.pdf
Nikitorowicz, J. (2017). Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku.
Nikitorowicz, J., & Guziuk-Tkacz, M. (2021). Wielokulturowość – międzykulturowość – transkulturowość w kontekście pedagogicznym. Edukacja Międzykulturowa, 2(15), 23–36.
Ogrodzka-Mazur, E. (2018). Intercultural education in Poland: Current problems and research orientations. Kultura i Edukacja, 2, 65–82. https://doi.org/10.15804/kie.2018.02.04
Rey-Von Allmen, M. (1986). Training teachers in intercultural education? The work of the Council for Cultural Co-operation (1977–83). Council of Europe.
Romijn, B.R., Slot, P.L., Leseman, P.P.M., & Pagani, V. (2020). Teachers’ self-efficacy and intercultural classroom practices in diverse classroom contexts: A cross-national comparison. International Journal of Intercultural Relations, 79, 58–70. https://doi.org/10.1016/j.ijintrel.2020.08.001
Roucek, J.S. (1939). Future steps in cultural pluralism. The Journal of Educational Sociology, 12(8), 499–504. https://www.jstor.org/stable/2261980
SIO. (2019). Liczba uczniów cudzoziemców według statusu - dane SIO według stanu na 30 września 2019 r. https://dane.gov.pl/pl/dataset/1426,liczba-uczniow-cudzoziemcow-wedug-gmin/resource/24564/table?page=1&per_page=20&q=&sort=
SIO. (2020). Liczba uczniów cudzoziemców według statusu - dane SIO według stanu na 30 września 2020 r. https://dane.gov.pl/pl/dataset/1426,liczba-uczniow-cudzoziemcow-wedug-gmin/resource/31180/table?page=1&per_page=20&q=&sort=
SIO. (2021). Liczba uczniów cudzoziemców według statusu - dane SIO według stanu na 30 września 2021 r. https://dane.gov.pl/pl/dataset/1426,liczba-uczniow-cudzoziemcow-wedug-gmin/resource/39377/table?page=1&per_page=20&q=&sort=
Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 12 kwietnia 1973 r. o zadaniach narodu i państwa w wychowaniu młodzieży i jej udziale w budowie socjalistycznej Polski [Resolution of the Parliament of the People's Republic of Poland of 12 April 1973 on the tasks of the nation and the state in educating youth and their participation in building the socialist Poland]. (1973). M.P. 1973, Nr 18, item 110. (Poland). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19730180110
UNESCO. (2006). UNESCO guidelines on intercultural education. UNESCO, Section of Education for Peace and Human Rights, Division for the Promotion of Quality Education, Education Sector. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000147878
Urząd do Spraw Cudzoziemców [Office in Charge of Foreigners]. (n.d.). Zestawienia roczne. Dane liczbowe dotyczące złożonych w latach 1992–1997 wniosków oraz wydanych w tym okresie decyzji w sprawie o zezwolenie na pobyt stały w RP [Annual summaries. Figures on applications submitted between 1992 and 1997 and decisions issued in this period on permanent residence permits in the Republic of Poland]. Urząd do Spraw Cudzoziemców. https://www.gov.pl/web/udsc/zestawienia-roczne
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty [Act of 7 September 1991 on the Education System]. Dz. U. 1991, Nr 95, item 425. (1991). (Poland). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910950425
Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym [Act of 6 January 2005 on national and ethnic minorities and on regional language]. Dz. U. 2005, Nr 17, item 141. (2005). (Poland). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20050170141
Wejnert, B. (1987). Miejsce badań socjograficznych w socjologii. Ruch Prawny, Ekonomiczny i Socjologiczny, 49(1), 267–274.
Winoto, D.E. (2020). The conception of intercultural learning media and education. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 7(7), 111–120. http://dx.doi.org/10.18415/ijmmu.v7i7.1752
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
