Wartość refleksyjnej ekspresji narracyjnej w wybranych technikach badań jakościowych ukierunkowanych na doskonalenie praktyki pedagogicznej nauczyciela edukacji elementarnej

Słowa kluczowe: refleksja, narracja, kultura, ekspresja, techniki badawcze

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie roli i znaczenia refleksyjnej ekspresji narracyjnej w konstruowaniu wybranych technik badawczych o charakterze jakościowym w pracy pedagogicznej nauczyciela, zwłaszcza edukacji elementarnej. Skonstruowane przez autora techniki badawcze takie jak: dziennik refleksji, refleksyjny dziennik, esej refleksyjny, esej refleksyjno-dygresyjny są umocowane w paradygmacie podmiotowo-partycypacyjnym (Ciechowska, Szymańska 2018: 42–51; 257–27). Ich skonstruowanie zostało między innymi zainspirowane bogactwem warsztatu literackiego Laurence’a Sterna i Virginii Woolf. Prowadzone refleksje w wymiarze intra- i interpersonalnym, sięgające do wytworów kultury, służą z jednej strony pogłębianiu świadomości aksjologicznej podmiotów uczestniczących w badaniu, z drugiej zaś strony mogą stanowić cenne źródło zgromadzonych informacji, wymagających analizy i interpretacji badawczej, zgodnie z przyjętym paradygmatem, co może ułatwić zrozumienie swojego kulturowo-duchowego środowiska życia wewnętrznego. Jest to szczególnie istotne w doskonaleniu personalno-zawodowym i formacyjnym nauczycieli edukacji elementarnej. Ich kompetencje refleksyjno-narracyjne wydają się być ważne dla rozwijania ekspresji refleksyjno-narracyjnej dzieci, które w przyszłości będą twórcami, koneserami i odbiorcami kultury. Zastosowana metoda analizy zebranego materiału pod kątem dostrzeżenia związku narracji z refleksją i kulturą prowadzi ku zaakcentowaniu jego wartości w świetle wymienionych technik badawczych o charakterze narracyjnym. Wyraża się to w przyjęciu określonego postępowania badawczego obejmującego omawiane kwestie.

Bibliografia

Amulya J. (2011).What is Reflective Practice?, “Community Science], bhttp://www.communityscience.com, [dostęp: 20.05.2015].

Bruner J. (2010). Kultura edukacji, przekład T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków: Universitas.

Ciechowska M. Szymańska M. (2018). Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.

Gergen J.K. (1997). Realities and Relationships. Soundings in Social Construction, Cambridge: Harvard University Press.

Gogacz M. (1985). Szkice o kulturze, Kraków Warszawa/Struga: Wydawnictwo Michalineum.

Gogacz M. (1997). Osoba zadaniem pedagogiki. Wykłady bydgoskie, Warszawa: Oficyna Wydawnicza NAVO.

Gower R. (1999). Past into Present: Anthology of British and American Literature, Harlow: Longman.

Hessen S. (1968). Studia z filozofii kultury, Warszawa: PWN.

Jankowski D. (2010). Pedagogika kultury. Studia i koncepcje, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Jan Paweł II. (1979). Przemówienia. Homilie. Polska 2VI-10VI 1979, Kraków: Wydawnictwo Znak.

Koczanowicz-Dehnel I. (2011). Hermeneutyka a narracja, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” Nr 3(55); s. 23-35.

Kozielecki J. (2000). Koncepcje psychologiczne człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Krąpiec M. A. (2000). Ja-Człowiek, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kunowski S. (2000). Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa, Wydawnictwo Salezjańskie.

Kwiatkowska H. (2008). Pedeutologia, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Nawroczyński B. (1947) Życie duchowe. Zarys filozofii kultury, Warszawa: Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i S-ka.

Nikitorowicz J. (2003). Typy tożsamości człowieka w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo, „Chowanna” 1, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Chowanna/Chowanna-r2003-t1/Chowanna-r2003-t1-s50-66/Chowanna-r2003-t1-s50-66.pdfs. [dostęp 10.10. 2018]. s.50-66.

Olbrycht K. (2004).Godność osoby źródłem i wartością kultury chrześcijańskiej Europy, w: Osobowy wymiar kultury, Materiały XV Ogólnopolskiego Forum Szkół Katolickich, Jasna Góra, s. 15-28.

Pamuk O. (2012). Pisarz naiwny i sentymentalny, Przekł. T. KUNZ, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Pietrasiński Z. (1988). Rozwój z perspektywy jego podmiotu, [w:] red. M. Tyszkowa Rozwój psychiczny człowieka w ciągu jego życia. Zagadnienia teoretyczne i metodologiczne. Warszawa: PWN, s. 51-107.

Raelin J.A. 2002. ‘‘I Don’t Have Time to Think!’’ versus the Art of Reflective Practice, „Reflections”, vol. 4, nr 1, s. 66–74.

Robinson K. & Aronica L. (2015). Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja, która zmienia edukację, Kraków: Wydawnictwo “Element”.

Schon D. (1995). Reflective Practice: its implications for classroom, administration and research, A public lecture given for the Dept. of Language, Literacy & Arts Education,The University of Melbourne, https://uni.edu/~eastk/109/sp08/270905.pdf. [dostęp: 10. 10. 2017].

Sztuka K. (2010). Wyobraźnia a rozwój duchowy, Kraków: Wydawnictwo WAM.

Szymańska M. (2017). Transformative creativity in teacher formation. A pedagogical approach, Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, WAM.

Szymańska M. (2020). Learning Reflective Practice Skills with the Use of Narrative Techniques, “Multidisciplinary Journal of School Education” Vol. 09, 2020/1 No. 17, s. 100-118.

Trzebiński J. (red.). (2002). Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańsk: GWP.

Williams B. (2009). Life as Narrative, “European Journal of Philosophy”, Vol. 17. No.2 s.30-44.

Woolf V. (2013). To the Lighthouse, London: Harper Collins Publisher.

Wojtyła K. (2000). Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Opublikowane
2021-06-30
Jak cytować
Szymańska, M. (2021). Wartość refleksyjnej ekspresji narracyjnej w wybranych technikach badań jakościowych ukierunkowanych na doskonalenie praktyki pedagogicznej nauczyciela edukacji elementarnej. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(2(60), 119-133. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1660.09

Inne teksty tego samego autora