Poczucie partycypacji nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zmianach edukacyjnych. Raport z badań

Słowa kluczowe: edukacja wczesno­szkolna, zmiana edukacyjna, nauczyciel, partycypacja, reforma

Abstrakt

Przedmiotem przeprowadzonych badań było odczuwane przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej poczucie partycypacji w zmianach edukacyjnych. Celem badań było ustalenie sposobu rozumienia przez nauczycieli pojęcia „zmiana edukacyjna”, zbadanie ich stosunku do zmian w edukacji oraz odczuwanego poziomu partycypacji we wprowadzanych zmianach. Badania sondażowe z zastosowaniem techniki badań ankietowych zostały przeprowadzone w roku szkolnym 2015/2016 wśród 96 nauczycieli na terenie województwa śląskiego i małopolskiego. W wypowiedziach nauczycieli zaznaczyła się tendencja do adaptacyjnego postrzegania swojego funkcjonowania wobec zmian w edukacji. Zarówno w wymiarze formalno-organizacyjnym, kompetencyjnym, jak i przedmiotowym nauczyciele dostrzegają bariery w swojej partycypacji w zmianach edukacyjnych. Choć nauczyciele uważają, iż zmiany w edukacji są niezwykle ważne i powinny się dokonywać, jednakże autorstwo zmian nie jest obiektem zabiegów dla wielu z badanych. Uzyskane wyniki badań stanowią wyzwanie dla instytucji kształcących, dokształcających i doskonalących nauczycieli w zakresie podejmowania działań mających na celu zmianę w sposobie myślenia nauczycieli o sobie jako animatorach zmian w dzisiejszej dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości edukacyjnej.

Bibliografia

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Impuls, Kraków 2004.

Darling-Hammond L., Policy for Restructuring, [in:] The Work of Restructuring Schools, ed.

A. Lieberman, New York 1995.

Denek K., Nauczyciel. Między ideałem a codziennością, Wyd. Naukowe WSPiA, Poznań 2012.

Ekiert-Oldroyd D., Zmiany edukacyjne w oświacie: od paradygmatu zmiany do zmiany paradygmatu, „Chowanna” (2006)1.

French J.R. P., Israel J., Aas A., An Experiment in Participation in Norwegian Factory,

„Human Relations” (1960)13.

Fullan M., The New Meaning o f Educational Change, London 1991.

Hellwig J., Reformy edukacyjne w Polsce. Tradycje i współczesność, „Rocznik Pedagogiczny”, (2000)23.

Hopkins D., Ainscow M., West M., Sens zmian edukacyjnych, [w:] Współczesne tendencje

w kierowaniu zmianą edukacyjną, red. D. Ekiert- -Grabowska, Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 1997.

Iwanek D., Trudności związane z reformą systemu edukacji. „Nowa Szkoła” (1999)9.

Kołodziejczyk J., Partycypacja uczniów, rodziców i nauczycieli w zarządzaniu szkołą, [w:]Ewaluacja w Nadzorze pedagogicznym. Refleksje, red. G. Mazurkiewicz, Wyd. UJ, Kraków 2011.

Kwiatkowska H., Edukacja nauczycieli. Konteksty - kategorie - praktyki, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 1997.

Kwiatkowska H., Tożsamość nauczycieli. Między anomią a autonomią, GWP, Gdańsk 2005.

Kwieciński Z., Reforma systemu edukacji i warunki konieczne do jej realizacji, [w:] Uwagi

i propozycje do projektu reformy systemu edukacji, red. E. Putkiewicz, M. Zachorska, ISP, Warszawa 1998.

Kwieciński Z., Socjopatologia edukacji, Mazurska Wszechnica Nauczycielska, Olecko 1995.

Malewski M, Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2010.

Mendel T., Partycypacja w zarządzaniu współczesnymi organizacjami, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2002.

Nalaskowski A., Edukacja, która nie chce przeminąć, Impuls, Kraków 1999.

Nowak-Dziemianowicz M., Oblicza nauczyciela. Oblicza szkoły, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2001.

Nowak-Łojewska A., Nowoczesne i ponowoczesne konteksty odczytywania wiedzy w szkole – zderzenie relacji, [w:] Pedagogika wczesnej edukacji. Dyskursy, problemy, otwarcia, red. D. Klus-Stańska, D. Bronk, A. Malenda, Wyd. Żak, Warszawa 2011.

Nowosad I., Nauczyciel-wychowawca czasu polskich przełomów, Impuls, Kraków 2001.

Opublikowane
2017-04-24
Jak cytować
Kochanowska, E. (2017). Poczucie partycypacji nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zmianach edukacyjnych. Raport z badań. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 12(1(43), 99-111. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1243.06