Poziom rozwoju 6-letnich dzieci dwujęzycznych w placówce wychowania przedszkolnego - studium przypadku

Słowa kluczowe: wychowanie dwujęzyczne, bilingwizm, dwujęzyczność dziecięca typu sukcesywnego, język obcy, edukacja przedszkolna

Abstrakt

Od pewnego czasu obserwujemy wzrost zainteresowania nauczaniem dwujęzycznym. Nasze członkostwo w Unii Europejskiej, korzystanie z najnowszych osiągnięć technologicznych i możliwość komunikowania się z całym światem w naturalny sposób wymuszają podniesienie kompetencji lingwistycznych.
Artykuł porusza zagadnienia związane z dwujęzycznością dzieci przedszkolnych. W literaturze możemy spotkać wiele odmian bilingwizmu, stąd przedmiotem niniejszych rozważań jest dwujęzyczność dziecka typu sukcesywnego (Wróblewska-Pawlak: 90) polegająca na wprowadzeniu drugiego języka do repertuaru językowego dziecka w czasie, gdy zaczęło już ono komunikować się w języku pierwszym. Natomiast celem badań uczyniono poznanie poziomu rozwoju poznawczego oraz emocjonalno-społecznego dziecka dwujęzycznego. W tym kontekście określono poziom rozwoju dzieci 6-letnich w wymienionych wyżej obszarach ze szczególnym uwzględnieniem stopnia rozwoju językowego. Główną metodą badawczą była metoda indywidualnych przypadków w ramach której wykorzystano techniki: obserwacji oraz analizy dokumentów. Badaniami objęto czworo 6-letnich dzieci (Paulina, Konrad, Kacper, Paweł), które od trzeciego roku życia uczęszczały do prywatnego, anglojęzycznego przedszkola „The Oxford Kids” znajdującego się w Cieszynie. Wyniki badań ukazały, iż poziom rozwoju badanych dzieci sześcioletnich, w zależności od obszaru, można określić jako wysoki lub przeciętny. Zatem wczesny kontakt dziecka z językiem obcym nie przynosi negatywnych skutków i nie stanowi zagrożenia dla jego prawidłowego rozwoju. Nie stoi on również w sprzeczności realizowania innych ważnych celów dydaktyczno-wychowawczych.

Bibliografia

Aleemi J. (1991). Zur sozialen und psychischen Situation von Bilingualen, Frankfurt: Peter Lang.

Baker C. (1993). Foundations of bilingual Education and Bilingualism, Clevedon (England) & Philadelphia: Multilingual Matters.

Bodanko A. (2012). Geneza, istota i zastosowanie praktyczne metody indywidualnych przypadków, „Nauczyciel i Szkoła”, t. 51, nr 1, s. 177–195.

Cummins J. (1982). Die Schwellenniveau und die Interdependenz-Hypothese: Erklärungen zum Erfolg zweisprachiger Erziehung, [w:] J. Swift (red.), Bilinguale und Multikulturelle Erziehung, Würzburg: Königshausen&Neumann, s. 34–43.

Czykwin E., Misiejuk D. (1998). Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej, Białystok: Trans Humana.

Dakowska M., Olpińska-Szkiełko M. (red.). (2014). Edukacja dwujęzyczna w szkole i przedszkolu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej.

Genesee F. (1991). Second Language Learning in School Setting Lesson from Immersion, [w:] A. G. Reynolds (red.), Bilingualism, Multiculturalism, and Second Language Learning. The McGill Conference in Honour of Wallace E. Lambert, London: Lawrence Erlbaum Associates, s. 182–202.

Hambly H., Wren Y., McLeod S., Roulstone S. (2013). The influence of bilingualism on speech production: a systematic review, „International Journal of Language & Communication Disorders”, t. 48, nr 1, s. 1–24.

https://dziecisawazne.pl/fakty-mity-dotyczace-dwujezycznosci [dostęp: 18.11.2020]).

Kania M. (2013). Wpływ wybranych czynników na rozwój dwujęzyczności dzieci, „Języki Obce w Szkole”, nr 3, s. 101–105.

Komorowska H. (2005). Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa: Fraszka Edukacyjna Sp. z o.o.

Nayeb L., Wallby T., Westerlund M., Salameh E. K., Sarkadi A. (2015). Child healthcare nurses believe that bilingual children show slower language development, simplify screening procedures and delay referrals, „Acta Paediatrica”, t. 104, nr 2, s. 198–205.

Olpińska-Szkiełko M. (2013). Wychowanie dwujęzyczne w przedszkolu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej.

por. http://www.p118.przedszkola.net.pl/programy/program-nauczania-jezyka-angielskiego.html [dostęp: 10.12.2019].

Por. https://www.francoisgrosjean.ch/blog_en.html [dostęp: 10.01.2020].

Sala-Suszyńska J. (2016). Dwujęzyczność jako wyzwanie edukacyjne, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, t. 42, nr 4, s. 131–144.

Stręk K. (2006). Jedno dziecko – dwa języki, po polsku i po niemiecku o dwujęzycznym wychowaniu, Berlin: b.m.w.

Szkolak-Stępień A. (2016). Dwujęzyczność a sprawności kognitywne dziecka, “Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna”, t. 8, nr 2, s. 73–80.

Winsler A., Diaz R. M., Espinosa L., Rodriguez J. L. (1999). When learning a second language does not mean losing the first: bilingual language development in low-income, Spanish-speaking children attending bilingual preschool, „Child Development”, t. 70, nr 2, s. 349–362.

Wróblewska-Pawlak K. (2013). Naturalna dwujęzyczność czyli o dwujęzycznym wychowaniu dzieci, „Języki Obce w Szkole”, nr 1, s. 88–97.

Zangl R., Peltzer-Karpf A. (1998). Die Diagnose des frühen Fremdsprachenerwerbs, Berlin: Medi-mops.

Zurer-Pearson B. (2008). Jak wychować dziecko dwujęzyczne?, tłum. Z. Wodniecka, K. Chlipalski, Poznań: Media Rodzina.

Opublikowane
2021-10-06
Jak cytować
Szewczuk, K., & Szczotka, M. (2021). Poziom rozwoju 6-letnich dzieci dwujęzycznych w placówce wychowania przedszkolnego - studium przypadku. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(4(62), 145-165. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1662.10