Praca z dzieckiem zdolnym w przedszkolu

Słowa kluczowe: zdolność, uzdolnienia, inteligencja, twórczość, praca dydaktyczna, programy wspierające uzdolnienia dziecka, dziecko zdolne

Abstrakt

Praca z dzieckiem zdolnym w przedszkolu polega przede wszystkim na rozpoznawaniu jego zainteresowań, potrzeb i możliwości. Podstawą diagnozy dziecka zdolnego jest przyjęcie określonej definicji i koncepcji zdolności. Najczęściej przyjmuje się koncepcję zdolności ogólnej, która podkreśla, że osoba zdolna charakteryzuje się wysokim ilorazem inteligencji, twórczą postawą i silną motywacją do uczenia się. W przypadku dziecka w wieku przedszkolnym w większości programów i planów wychowawczych realizuje się wspieranie potencjału twórczego dzieci. Oprócz koncepcji zdolności ogólnej wyróżnia się drugą, która uwzględnienia zdolności specyficzne, kierunkowe. Najbardziej znaną i stosowaną przez pedagogów jest koncepcja inteligencji wielorakiej Howarda Gardnera. Zarówno teoretyczne założenia tej koncepcji, jak i diagnostyczne narzędzia pomagają w planowaniu zajęć ukierunkowanych na różne aktywności. Świadomość zróżnicowania rozwoju dzieci i ich możliwości nadaje nowy wymiar rozumienia celu edukacji jakim jest wszechstronny rozwój dzieci. W Polsce w ostatnich latach podjęto kilka inicjatyw ukierunkowanych na pracę z dzieckiem zdolnym, doskonalenie nauczycieli w tym zakresie, uświadamianie nauczycieli i rodziców o potrzebie jak najwcześniejszego wspierania rozwoju dziecka i jego uzdolnień, zainteresowań. Wśród nauczycieli wychowania przedszkolnego stopniowo wzrasta świadomość potrzeby wspierania indywidualnych potrzeb i zdolności dzieci. Istnieje coraz więcej placówek wprowadzających programy wspierania uzdolnień dzieci i starających się o uzyskanie odpowiednich certyfikatów. Jednakże problem dzieci szczególnie uzdolnionych jest specyficzny i dotyka wielu aspektów, które należy brać pod uwagę w pracy wychowawczo- dydaktycznej.

Bibliografia

Andrukowicz W., By dziecko było geniuszem. Wprowadzenie do edukacji komplementarnej, „Impuls”, Kraków 2012.

Czaja-Chudyba I., Jak rozwijać zdolności dziecka, WSiP, Warszawa 2009.

Dyrda B., Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć jako niepowodzenie szkolne uczniów zdolnych. Diagnoza i terapia, „Impuls”, Kraków 2000.

Dyrda B., Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Studium społeczno-pedagogiczne, „Żak”, Warszawa 2012.

Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań 1997.

Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce, przeł. A. Jankowski, „Media Rodzina”, Poznań 2002.

Ingarden R., Książeczka o człowieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1973.

Karbowniczek J., Kwaśniewska M., Surma B., Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, WAM, Kraków 2011.

Karwowska-Struczyk M., Edukacja przedszkolna. W poszukiwaniu innych rozwiązań, WUW, Warszawa 2013.

Kornhaber M.L., Wake W.K., Inteligencja: wielorakie perspektywy, przeł. M. Grabosz, M. Śmieja, WSiP, Warszawa 2001.

Limont W., Uczeń zdolny. Jak rozpoznać i jak z nim rozmawiać, GWP, Sopot 2012.

Nęcka E., Inteligencja. Geneza. Struktura. Funkcje, GWP, Gdańsk 2003.

Rorty R., Edukacja i wyzwanie postnowoczesności, [w:] Alternatywy myślenia o/dla edukacji, red. Z. Kwieciński, IBE, Warszawa 2000.

Rozporządzenie MEN z dn. 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych, Dz. U. Nr 228, poz. 1490.

Rozporządzenie MEN z dn. 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Dz. U. Nr 228, poz. 1487, ze zmianami z dn. 30 kwietnia 2013 r. Dz. U. 2013 nr 0, poz. 532.

Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów w procesie edukacji wczesnoszkolnej, red. nauk. J. Uszyńska-Jarmoc, B. Dudel, M. Głoskowska-Sołdatow, „Impuls”, Kraków-Białystok 2003.

Strelau J., Inteligencja człowieka, „Żak”, Warszawa 1997.

Surma B., Pedagogika Montessori – podstawy teoretyczne i twórcze inspiracje w praktyce, Palatum, Łódź 2008.

www.ore.edu.pl (dostęp: 15.04.2014). Załącznik do rozporządzenia MEN z dn. 23 grudnia 2008, Dz. U. z dn. 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17.

Założenia projektowanych zmian. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Informator, Warszawa 2010; www.efs.men.gov.pl (dostęp: 15.04.2014).

Opublikowane
2016-06-27
Jak cytować
Surma, B. (2016). Praca z dzieckiem zdolnym w przedszkolu. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 9(32/2), 11-22. https://doi.org/10.35765/eetp.2014.0932.01

Inne teksty tego samego autora

1 2 3 > >>